ΠΕΡΙΕΡΓΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ...
ΜΑΥΡΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ
Κατάρα του θεού, μάστιγα, λοιμός... λέξεις σχεδόν συνώνυμες που θέλουν να περιγράψουν κάθε επιδημία που η ιατρική της εποχής σήκωσε τα χέρια ψηλά και χιλιάδες ή εκατομύρια άνθρωποι χάσανε την ζωή τους.
Από όλες τις επιδημίες μία στιγμάτισε την ανθρωπότητα για πάντα. Ο «Μαύρος Θάνατος» Λένε ότι οι καλύτερες ιστορίες τρόμου είναι οι αληθινές και ο Μαύρος θάνατος ήταν ο καβαλάρης που ήρθε τρέχοντας στο Μαύρο Άλογο, ήταν ο Μαύρος Γίγαντας που ξεπρόβαλε μακριά από την κοιλάδα ή ήταν ο Μαύρος κομήτης που οι περισσότεροι έλεγαν ότι είχαν δει να διασχίζει τον ουρανό. Απειροι θρύλοι και μύθοι συνόδευσαν το θανατικό στα μέσα του 14ου αιώνα. Σε ένα πράγμα όμως υπήρχε γενική σύμπτωση απόψεων: η εξάπλωση της επιδημίας στην πενταετία 1347-1352 ήταν μια ατέλειωτη καταστροφή για ολόκληρο τον κόσμο. Η επικρατούσα αντίληψη για τον Μαύρο θάνατο είναι ότι επρόκειτο για συνδιασμό βουβονικής , πνευμονικής και σηψαιμικής πανώλης . Πιστεύεται ότι ξεκίνησε από την Κίνα και διαδόθηκε στην Ινδία και στην συνέχεια σε όλη την Ανατολή. Η φαντασία ενός ανώνυμου Φλαμανδού κληρικού οργίαζε στο άκουσμα της είδησης "Στην Ανατολή, σε μια επαρχία κοντά στην Ινδία, φρικτή και ανήκουστη καταιγίδα εξ ουρανού κατέκλυσε την περιοχή για 3 ημέρες. Την πρώτη ημέρα έπεσε βροχή από βατράχια, φίδια, σαύρες, σκορπιούς και άλλα δηλητηριώδη τέρατα. Τη δεύτερη ημέρα ακούστηκε μια βροντή και κομμάτια φωτιάς έπεσαν στη γη, ανακατεμένα με χαλαζόπετρες τεράστιου μεγέθους (καθώς έπεφταν) εξολόθρευσαν σχεδόν τα πάντα, από το μικρότερο μέχρι το μεγαλύτερο. Την τρίτη ημέρα έπεσε φωτιά από τον ουρανό που έβγαζε καπνό, η οποία σκότωσε ό,τι είχε απομείνει ζωντανό πάνω στη γη…". Τύφλα να έχει η Δευτέρα Παρουσία δηλαδή. Η αρρώστια ταξίδεψε στους εμπορικούς δρόμους του μεταξιού και των μπαχαρικών. Από την Ανατολή, μέσω της Βαγδάτης, διέσχισε τον Τίγρη και διαμέσου της Αρμενίας έφτασε στους εμπορικούς σταθμούς που διέθεταν στην Κριμαία οι ιταλικές πόλεις. Ηταν Οκτώβρης του 1347, σε ένα λιμάνι της Κριμαίας, όταν ένα γενοβέζικο καράβι έκανε πανιά για το ταξίδι της επιστροφής. Ο καπετάνιος δεν σκόπευε να ξαναπατήσει σ' αυτή την Ευξείνια άκρη του «δρόμου του μεταξιού», καθώς οι καιροί είχαν γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνοι. Ολη την προηγούμενη χρονιά οι Τάταροι του Κιπτσάκ Χαν (οι επονομαζόμενοι Χρυσή Ορδή) είχαν πολιορκήσει ασφυκτικά τη μικρή αποικία της Κάφφα, ώσπου οι πολιορκητές άρχισαν να πεθαίνουν ανεξήγητα. Τελικά έλυσαν την πολιορκία, αλλά προτού φύγουν τους πέταξαν με καταπέλτες ένα δώρο: τα άψυχα κουφάρια των νεκρών Τατάρων. Εκείνο λοιπόν που δεν γνώριζε ο καπετάνιος τότε, ήταν ότι μέλη του πληρώματός του είχαν προσβληθεί από την ολέθρια ασθένειά. Εκανε τη συνηθισμένη στάση στον Γαλατά και έφυγε για την Ιταλία, ανυποψίαστος για το ότι άφησε στην Κωνσταντινούπολη τον σπόρο της καταστροφής. Φθάνοντας όμως στο λιμάνι της Γένοβας πολλά από τα μέλη του πληρώματος ήταν πλέον ετοιμοθάνατα. Μέσα σε λίγες ημέρες η αρρώστια είχε εξαπλωθεί στην πόλη και στα περίχωρα. Οι κάτοικοι πέταξαν μακριά τα πτώματα των ναυτικών, αλλά ήταν πια αργά. H επιδημία εξαπλώθηκε παντού τόσο γοργά που ο Βοκκάκιος έγραψε για τα θύματα: «Ετρωγαν γεύμα με τους φίλους τους και δείπνο με τους προγόνους τους στον παράδεισο». H Φλωρεντία και η Μασσαλία έχασαν πάνω από τον μισό πληθυσμό τους. H Βενετία, για να γλιτώσει, θέσπισε την τριανταήμερη απομόνωση των καραβιών προτού ξεμπαρκάρουν (trentina) και, όταν αργότερα διαπίστωσαν ότι ο κύκλος της ασθένειας ήταν τριάντα επτά ημέρες, τη σαρανταήμερη (quarantina - καραντίνα). Το 1349 προχώρησε βόρεια στα Βρετανικά Νησιά, ανατολικά στη Γερμανία και νοτιοανατολικά στα Βαλκάνια. Το 1350 η αρρώστια εισέβαλε στη Σκωτία, τη Δανία και τη Σουηδία. . Καποια μέρη όμως ανεξήγητα ίσως , έμειναν αλώβητα: μεγάλα τμήματα του Βελγίου και της Πολωνίας, η κομητεία Μπεάρν στα Πυρηναία., αλλά και η Πράγα δεν επηρεάστηκαν καθόλου την ίδια στιγμή που ολόκληρα κομμάτια γης σε άλλες περιοχές ερημώθηκαν κυριολεκτικά. Ενώ το Μιλάνο γλίτωσε από την πανώλη, αντιθέτως στην Φλωρεντία ρημάχθηκε ο πληθυσμός της πόλης. Όσον αφορά τη Γερμανία, παρόλο που οι επιπτώσεις της πανώλης ήταν σημαντικά μικρότερες σε σχέση με την Ιταλία και την Γαλλία, δεν έλειψαν οι μαζικοί θάνατοι, όπως στη Βρέμη, το Αμβούργο και την Κολωνία. Συνέχισε να θερίζει για χρόνια, πέφτοντας σε λήθαργο τους χειμώνες και επανερχόμενη κάθε άνοιξη. Μέσα σε πέντε χρόνια σκότωσε 25 εκατομμύρια Ευρωπαίους και έφθασε ως τη Γροιλανδία. Η αρρώστια βρήκε, όπως ήταν φυσικό, την κοινωνία της εποχής απροετοίμαστη. Παραδομένοι στη θρησκοληψία, στις προλήψεις και στις πνευματιστικές νοοτροπίες, οι άνθρωποι έλπιζαν μόνο να τύχουν της Θείας Πρόνοιας. Άλλωστε, διάχυτη ήταν η αντίληψη ότι η επιδημία ήταν σταλμένη εκ Θεού, ήταν η τιμωρία Του στον αμαρτωλό βίο των ανθρώπων. Ανάλογη ήταν και η αντιμετώπιση της αρρώστιας. Λιτανείες, εκκλήσεις και προσευχές προς τη Θεία Χάρη ήταν η αρχή. Όταν όμως η εξάπλωση του Μαύρου Θανάτου γενικεύθηκε, τότε βγήκαν στους δρόμους τάγματα μαστιγωτών για να βοηθήσουν στην κάθαρση των σωμάτων και των ψυχών. Οσοι κάτοικοι μπορούσαν εγκατέλειψαν τις πόλεις αναζητώντας αμόλυντο αέρα στις εξοχές, ενώ οι εναπομείναντες έφθασαν στα γνωστά δύο άκρα, του αμοραλισμού και της θρησκοληψίας. Ετσι έβλεπε κανείς είτε ανθρώπους που μεθοκοπούσαν, χόρευαν (τον λεγόμενο Μακάβριο Χορό), έκλεβαν και βίαζαν ολημερίς, είτε ομάδες μολυσμένων που τριγυρνούσαν από πόλη σε πόλη κάνοντας λιτανείες. Αυτοί οι δεύτεροι (οι λεγόμενοι Flagellants - Φλαγγελιανοί) αυτομαστιγώνονταν δημοσίως δύο φορές την ημέρα, καθώς πίστευαν ότι ο Μαύρος Θάνατος ήταν η Μάστιγα του Θεού που προανήγγελλε τη Δευτέρα Παρουσία και είχε έλθει στην Ευρώπη με τα απομεινάρια των σταυροφοριών. Ζητούσαν σαν εξιλέωση τη μετάνοια και... την τιμωρία των Εβραίων. Ο απελπισμένος όχλος τούς θεωρούσε μάρτυρες και εκτελούσε τα κελεύσματά τους τυφλά. Ετσι ο αντισημιτισμός ρίζωσε και το γενικό πογκρόμ ξεκίνησε. Ακόμη και στην ήσυχη Ελβετία καταγράφηκε ότι όλος ο εβραϊκός πληθυσμός της Βασιλείας τέθηκε στην πυρά! Πολλοί ιερείς εγκατέλειψαν τις εκκλησίες τους, τους νεκρούς και τους ετοιμοθάνατους. Πιστοί εγκατέλειψαν τον Θεό και στρέφονταν στην λατρεία του διαβόλου, τοποθετώντας νεκροκεφαλές, εντόσθια ζώων, και άλλα παρόμοια στις Άγιες Τράπεζες εκκλησιών που λίγο πριν είχαν εγκαταλείψει οι ιερείς. Έτσι, αυτοί που παρέμειναν πιστοί, στιβάζονταν στις εκκλησίες και προσεύχονταν στον Θεό για να σωθούν, ενώ οι λιποτάκτες της πίστης, στιβάζονταν στις εγκαταλελειμμένες εκκλησίες για να προσευχηθούν στο σατανά για να σωθούν. Τελικά, και οι δυο πλευρές είχαν την ίδια φοβερή ατυχία: Να ευνοούν την διάδοση της επιδημίας, γιατί η αρρώστια μεταδιδόταν εύκολα όταν πολλοί άνθρωποι συγκεντρώνονται σε κλειστούς χώρους, με αποτέλεσμα να αυξάνεται κατακόρυφα η θνησιμότητα, προς απογοήτευση τόσο των πιστών του Θεού, όσο και των οπαδών του σατανά. Η καταστροφική μανία της πανώλης απεικονίζεται σε μεμονωμένα χρονικά: Ο ιστοριογράφος της Σιένας Agnolo di Tura, στην Βόρεια Ιταλία, παραπονιέται πως δεν υπήρχε κανείς πρόθυμος να θάψει τους νεκρούς, ακόμη και τα ίδια τα πέντε παιδιά του. Ο John Clyn, τελευταίος επιζήσας μοναχός ενός ιρλανδικού μοναστηριού, έγραψε πριν πεθάνει πως ελπίζει να υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος που θα βγει αλώβητος από την πανώλη, για να συνεχίσει το δικό του χρονικό. Στη Βενετία από τους 24 συνολικά γιατρούς πέθαναν οι 20, στο Αμβούργο από τους 21 δημοτικούς συμβούλους οι 16. Στο Λονδίνο μετά τον θάνατο του αρχιεπισκόπου του Canterbury, πέθανε και ο υποψήφιος διάδοχος του, και αμέσως μετά και ο επόμενος στη σειρά. Στη Γαλλία υπέκυψε στη πανώλη πάνω από το ένα τρίτο των βασιλικών συμβολαιογράφων, ενώ στην Αβινιόν το ένα τρίτο των καρδιναλίων βρήκε τραγικό θάνατο. Κυριαρχούσε πλήρης άγνοια. Θεωρούσαν πως η πανώλη προήλθε από την Ασία από ανέμους που βρωμούσαν απαίσια ή πως η ασθένεια προερχόταν από αναθυμιάσεις και ατμούς από το κέντρο της γης. Εντελώς άτοπες συμβουλές κυριαρχούσαν. Έτσι για παράδειγμα έπρεπε κανείς να ανοίγει τα παράθυρα εκείνα που κοιτούσαν προς τον βορρά, ο ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν απαγορευμένος. Ζεστό και υγρό κλίμα μαζί με νοτίους αέμους θεωρούνταν πολύ επικίνδυνο, όπως επίσης και ο αέρας πάνω από στεκούμενα νερά και έλη. Η πανώλη ελκυόταν από την ομορφιά νεαρών κοριτσιών, πίστευαν. Και όμως πέθαιναν περισσότεροι άντρες απότι γυναίκες, περισσότεροι νέοι απότι ηλικιωμένοι. Μερικές από τις «θεραπείες» που εξασκούνταν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν οι ακόλουθες: κάψιμο φλούδων κυδωνιών και κορμών λάχανων, κάψιμο ευωδών ξύλων μέσα στις καλύβες, βράσιμο του νερού και στη συνέχεια ψήσιμο του κρέατος, αποχή από τη σεξουαλική πράξη, εφαρμογή πολλών αφαιμάξεων κλπ. Τα πάντα άλλαξαν Ο κόσμος άλλαξε. Τα εργατικά χέρια έγιναν λιγοστά και οι επιζήσαντες απαίτησαν καλύτερες αμοιβές. Οι τοπικοί αφέντες αρνήθηκαν και σημειώθηκαν αγροτικές και εργατικές εξεγέρσεις στην Ιταλία, στη Γαλλία, στο Βέλγιο και στην Αγγλία, που κλόνισαν αμετάκλητα τα θεμέλια της φεουδαρχίας. Μέσα στην καταστροφή κάτι νέο γεννήθηκε που θα έβγαζε τον κόσμο από στον Μεσαίωνα και θα τον οδηγούσε στην Αναγέννηση. Όμως ήταν ο Μαύρος θάνατος η βουβωνική πανώλη – πανούκλα που γράφανε τα βιβλία αυτή που μεταδίδεται από τα ποντίκια και τους ψύλους αυτών..? Κάποιοι σήμερα έχουν άλλη γνώμη. Την πεποίθηση ότι ο Μαύρος Θάνατος ήταν βουβωνική πανώλη την οφείλουμε όχι τόσο σε σαφή ιατρικά δεδομένα της τότε εποχής όσο σε δύο συγκυρίες. H πρώτη ήταν η προαναφερθείσα ενδημική παρουσία της πανώλης στην περιοχή της Παλαιστίνης. Είναι εύλογο ότι μέσα στις άθλιες συνθήκες των απανωτών πολιορκιών του 13ου αιώνα και την ανάλωση ακόμη και αρουραίων, κάποιοι σταυροφόροι έπεσαν θύματά της και την μετέδωσαν στην Ευρώπη επιστρέφοντας. H μνήμη λοιπόν των μαύρων όζων της βουβωνικής πανώλης στο σώμα υπήρχε ακόμη στις αρχές του 14ου, οπότε τα σημάδια του νέου θανατικού αποδόθηκαν γρήγορα στην «κατάρα των σταυροφόρων». H δεύτερη συγκυρία ήταν ότι στα νεότερα χρόνια, όταν πια η ιατρική επιστήμη είχε αρχίσει να αποκτά μέθοδο, έρευνα και υποδομή, συνέβη μία ακόμη επιδημία βουβωνικής πανώλης. Ηταν στα μέσα του 18ου αιώνα στην Κίνα, με θύματα 12 εκατομμύρια ανθρώπους. Μελετώντας τα συμπτώματά της στα τέλη του 19ου αιώνα ο γάλλος μικροβιολόγος Alexandre Yersin εντυπωσιάστηκε από την ομοιότητα των μαύρων βουβώνων των θυμάτων με τις αντίστοιχες περιγραφές του Μαύρου Θανάτου। Μολονότι υπήρχαν και άλλες ασθένειες που εμφάνιζαν μαύρα σημάδια στους βουβώνες, ο Yersin επέλεξε να ανακοινώσει ότι το συγκεκριμένο βακτήριο που προξενεί αυτά ης βουβωνικής πανώλης - αυτό που από το όνομά του βαφτίστηκε Yersinia Pestis - ήταν η πιθανή αιτία του Μαύρου Θανάτου। Λίγο μετά, το 1900, η βουβωνική πανώλη χτύπησε για άλλη μία φορά τον δυτικό κόσμο, στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ. H έγκαιρη κήρυξη της Chinatown σε καραντίνα δεν επέτρεψε την εξάπλωση της επιδημίας, αλλά η αναστάτωση που προξένησε εδραίωσε την πεποίθηση ότι ήταν ο ίδιος εφιάλτης του Μεσαίωνα. H αμφισβήτηση της επικρατούσας αντίληψης για τον Μαύρο Θάνατο ξεκίνησε από σύγχρονους ανθρωπολόγους και επιδημιολόγους που γνώριζαν πλέον ότι η βουβωνική και η σηψαιμική πανώλη σπάνια μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Πώς λοιπόν μεταδόθηκε τόσο ραγδαία ο Μαύρος Θάνατος, με την ταχύτητα γρίπης; Θα μπορούσε αν ήταν πνευμονική πανώλη, η οποία είναι μεταδοτική μέσω σταγονιδίων। Εκείνη όμως δεν προσβάλλει τη λέμφο και δεν διαρρηγνύει τις φλέβες ώστε να εμφανίσει μαύρα σημάδια σε όλο το σώμα। Από την άλλη πλευρά, η κορύφωση των κρουσμάτων τα καλοκαίρια του Μεσαίωνα έρχεται σε αντίθεση με τον κύκλο αναπαραγωγής των ψύλλων και των αρουραίων. Επίσης, ενώ της μετάδοσης της βουβωνικής πανώλης στον άνθρωπο προηγείται πάντα ο μαζικός θάνατος τεράστιων αριθμών αρουραίων που φέρουν τους μολυσμένους ψύλλους, καμιά αντίστοιχη αναφορά δεν υπάρχει για τις ευρωπαϊκές πόλεις του 14ου αιώνα. Οπως έγραψαν στο βιβλίο τους «Βιολογία των Πανωλών» οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ Susan Scott και Christopher Duncan, ο Μαύρος Θάνατος δεν εμποδίστηκε ποτέ από δρόμους, πλωτά ποτάμια και λίμνες και ταξίδεψε πάνω από τις παγωμένες Αλπεις και μέσα από τα χιόνια της Σκανδιναβίας - μέρη και θερμοκρασίες όπου οι ψύλλοι δεν μπορούν να εκκολαφθούν। Μελετώντας επισταμένα τα αρχεία θυμάτων που κρατήθηκαν στην Αγγλία με διαταγή της βασίλισσας Ελισάβετ, κατέληξαν ότι ήταν μια επιδημία που εξαπλώθηκε από άνθρωπο σε άνθρωπο και όχι από αρουραίους। Χαρακτηριστική ήταν η ιστορία ενός αγγλικού χωριού, του Eyam, που προσβλήθηκε από ένα δέμα με ρούχα που έφθασε εκεί από το Λονδίνο το 1665, όταν η επιδημία έσβηνε। Οι κάτοικοι, με γενναιότητα, αποφάσισαν να αποκλειστούν στο χωριό, ώστε να μη μεταδοθεί η νόσος στα γειτονικά। Πέθανε το ένα τρίτο από αυτούς, αλλά το θανατικό περιορίστηκε. Αν προερχόταν από αρουραίους δεν θα σταματούσε εκεί. Στον αντίποδα, αν ήταν ιός και όχι μόλυνση από βακτήριο, δεν μπορούμε να εικάσουμε ότι ο Μαύρος Θάνατος ήταν απλώς μια μορφή θανατηφόρας γρίπης, καθ' ότι φόνευε πολύ πιο γρήγορα. Κατά τον μικροβιολόγο Β. Drasar, της Σχολής Υγιεινής και Τροπικών Ασθενειών του Λονδίνου, το πιθανότερο είναι ότι επρόκειτο για κάποιον αιμορραγικό πυρετό, όπως αυτός που προκαλεί ο ιός του Εμπολα. Και αυτό έχει μια λογική. Οι μεσαιωνικές περιγραφές ταιριάζουν με τα συμπτώματα που προκαλεί ο ιός του Έμπολα। Για παράδειγμα, τα «ίχνη μαστιγώματος» που παρουσιάζονταν στα σώματα των θυμάτων και θεωρούνταν στην Αγγλία «σημάδια του Θεού» (tokens of God), μπορεί να οφείλονταν σε διάρρηξη των αιμοφόρων αγγείων κάτω από το δέρμα -ο ιός προκαλεί εκτεταμένα αιμορραγικά επεισόδια। Παράλληλα, η υγροποίηση των εσωτερικών οργάνων που αναφέρεται στις αυτοψίες των θυμάτων παρατηρείται σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις μόλυνσης από τον ιό Έμπολα। Είναι και η περιβόητη καραντινα. Οι μολυσμένες οικογένειες παρέμεναν σε καραντίνα επί 40 ημέρες και το μέτρο αυτό φαίνεται ότι περιόρισε σημαντικά τα νέα κρούσματα. Αν επρόκειτο για πανώλη, η καραντίνα δεν θα είχε αποτέλεσμα, καθώς οι αρουραίοι μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα ανάμεσα στα σπίτια. Καποιοι όμως είναι επιφυλακτικοί. Αν και μέχρι στιγμής κανένας δεν έχει αμφισβητήσει άμεσα τα συμπεράσματα των δύο ερευνητών, πολλοί συνάδελφοί τους δεν είναι πρόθυμοι να δεχτούν αβίαστα τη νέα θεωρία. «Η συγκέντρωση ενδείξεων σε διάστημα τεσσάρων αιώνων και η διατύπωση πειστικών θεωριών είναι προβληματική» αναφέρει στο ABCNews.com η Αν Καρμάικλ, ιστορικός που ειδικεύεται στο Μαύρο Θάνατο. Σύμφωνα με την ίδια, κείμενα του 14ου αιώνα από την Ιταλία παρέχουν εξαιρετικά λεπτομερείς περιγραφές των συμπτωμάτων, ανάμεσά τους και το χαρακτηριστικό πρήξιμο των λεμφαδένων στη βουβωνική χώρα (εξ ου και βουβωνική πανώλη). «Παρ' όλα αυτά, δεν ξέρουμε αν οι βουβώνες της Φλωρεντίας έμοιαζαν με τα "σημάδια του Θεού" που αναφέρονται στην Αγγλία» σημειώνει η Καρμάικλ, εννοώντας ότι οι επιδημίες σε διαφορετικές περιοχές της Ευρώπης ίσως οφείλονταν σε διαφορετικούς μολυσματικούς παράγοντες.. Επομένως, καταλήγει η Καρμάικλ, η έρευνα των Ντάνκαν και Σκοτ είναι ίσως μια καλή αρχή στη μελέτη του ιστορικού αυτού φαινομένου, αλλά χρειάζονται περαιτέρω έρευνες, οι οποίες, μάλιστα, θα πρέπει να εξετάσουν ξεχωριστά κάθε επιδημία σε διαφορετικές περιοχές της Ευρώπης. « Δεν ξέρουμε τι μας βρήκε τότε » μοιάζει να λέει η κα Καρμάικλ , αλλά τέλος πάντων. Μια παράξενη μελέτη (??) Υπάρχει μια μελέτη του γενετιστή Stephen O'Brien, του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ σχετικά με τον Μαύρο θάνατο. Ο O'Brien που μελετώντας τον τρόπο που ο ιός του AIDS, o HIV, προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, γνώριζε ότι ιός μετατρέπει την πρωτεΐνη CCR5 σε Κερκόπορτα. H πρωτεΐνη αυτή βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος των λευκών αιμοσφαιρίων που ονομάζονται μακρόφαγοι και συμμετέχει στην καταπολέμηση των ιών. Ο HIV όμως την προσβάλλει και διεισδύει μέσω αυτής στον οργανισμό. Αν λοιπόν κάποιος δεν έχει αυτή την πρωτεΐνη καθίσταται σχεδόν απρόσβλητος από το AIDS. Σύμφωνα με τις μετρήσεις, υπάρχει ένα μέσο ποσοστό 10% του ευρωπαϊκού πληθυσμού με... αυτή την τύχη. Πώς προέκυψε; Από κάποια γενετική μετάλλαξη στο παρελθόν - τη λεγόμενη «μετάλλαξη CCR5-delta 32». Ψάχνοντας περισσότερο ο O'Brien βρήκε ότι τα επί μέρους ποσοστά «τυχερών» ανά χώρα κλιμακώνονταν από 14% στη Σκανδιναβία, 10% στην Αγγλία, Γερμανία και Γαλλία, ως 4,5% στους Ελληνες, 2% στους Κεντρασιάτες και 0 στους Αφρικανούς κάτω της Σαχάρας, στους Σαουδάραβες, στους Απωανατολίτες και στους Ινδιάνους της Αμερικής - στους πληθυσμούς, τελικά, που είναι γενετικά απροστάτευτοι από το AIDS. Εξετάζοντας τα οστά αρχαίων προγόνων, ο O'Brien εντόπισε ίχνη αυτής της γενετικής μετάλλαξης στην Ευρώπη πριν από 2.000 χρόνια, αλλά ήταν σπάνια - ένας στις 40.000 την είχε. Αιφνιδιάστηκε όμως όταν είδε πως 700 χρόνια πριν από σήμερα, τότε δηλαδή που σάρωνε ο Μαύρος Θάνατος από τον Νότο προς τον Βορρά, το ποσοστό ανέβαινε στον 1 στους 7! Κάποια σαφής σχέση πρέπει λοιπόν να υπήρχε. Αμέσως, ο O'Brien επισκέφθηκε το χωριό Eyam της Αγγλίας.(που παραπάνω περιγράψαμε το τι συνέβει) Βρήκε απογόνους των επιζησάντων της επιδημίας και κατόρθωσε να πάρει δείγμα του DNA τους। H εξέτασή τους δικαίωσε τις υποψίες του: Ο Μαύρος Θάνατος πιθανόν ήταν και αυτός ένας ιός, που όπως ακριβώς και ο HIV είχε προσβάλει την πρωτεΐνη CCR5.Αρα, όσοι επιβίωσαν της επίθεσής του Μαύρου θανάτου και οι απόγονοί τους στερούνταν εφεξής αυτής της πρωτεΐνης και, άρα, δεν απειλούνται και από το AIDS!!! Επίλογος Όταν η επιδημία περνάει, η ανθρωπότητα γλείφοντας τις πληγές της , προσπαθεί με εικασίες ,θεωρείες , στατιστικές αλλά και επιστημονικές μεθόδους να δώσει μια απάντηση στο γιατί συνέβει και τι πρέπει να κάνει για να μην ξανασυμβεί Επιδημίες είχαμε πάντα και θα έχουμε και στο μέλλον. Χοίροι , πτηνά, ποντίκια κατσαρίδες πάντοτε υπήρχαν και καλό είναι να συνεχίσουν να υπάρχουν Οι επιδημίες όμως εκτός από το κακό που έφεραν άλλαξαν και τον ρού της ανθρώπινης ιστοριας ,κράτη και αυτοκρατορίες εξασθένησαν και χάθηκαν αργότερα , αντιλήψεις άλλαξαν, δόθηκε ώθηση στην ιατρική επιστήμη, δημιουργήθηκαν νέες ανάγκες διαβίωσης η οικονομία γενικά άλλαξε. Και ίσως τελικά ποιος ξέρει ,μεσα από κάποιο ακαταλαβίστικο μηχανισμό, οι επιδημίες να είναι η φωτιές που η στάχτη τους θα κάνει το έδαφος ποιο εύφορο Από το καταπληκτικό blog : http://iansta.blogspot.gr ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ Ενα λεπτό καθορίζει την ιστορία
Εμανουέλ Γκρουσύ (1766-1847)
το λεπτό που έκρινε την ιστορία και τα ομόλογα
… Για τη μάχη του Βατερλώ (Waterloo) που έγινε στις 18/6/1815 και η οποία κατέληξε σε συντριβή των δυνάμεων του Ναπολέοντα, όλοι λίγο πολύ ξέρουμε. Ο Στέφαν Τσβάιχ γράφει για μια λεπτομέρεια της μάχης που θα μπορούσε να αλλάξει την έκβασή της: Το λάθος του Γκρουσύ: Ο Γκρουσύ, που κράτησε ανάμεσα στα χέρια του την τύχη του Ναπολέοντα, είχε αρχίσει, απ’ τις 17 Ιουνίου, να ψάχνει για τους Πρώσους, σύμφωνα με τις διαταγές που έλαβε. Ακολουθούσε την κατεύθυνση που του είπανε. Η βροχή έπαψε. Οι νέες μονάδες, που πήρανε χθες το βάπτισμα του πυρός βαδίζουν τώρα ξένοιαστες, σα να πηγαίνουν περίπατο. Ο εχθρός δε φαίνεται πουθενά, ο πρωσικός στρατός παραμένει άφαντος. Ξαφνικά, ενώ ο στρατάρχης έτρωγε βιαστικά σε μια καλύβα, το έδαφος άρχισε να τρέμει αλαφρά κάτω απ’ τα πόδια του. Έστησε τ’ αυτί του. Ακούγεται ασταμάτητα ένα υπόκωφο μουγκρητό που όσο πάει και ξεμακραίνει. Είναι πυροβολικό, που χτυπάει πολύ μακριά από δω, βέβαια, όχι όμως και σε απόσταση μεγαλύτερη από τρεις ώρες. Μερικοί αξιωματικοί πέφτουν καταγής, σαν τους ινδιάνους, για ν’ ακούσουν καθαρότερα από πού έρχονται οι βροντές. Ο κρότος είναι αδιάκοπος. Είναι το κανονίδι του Σαιν Ζεν η αρχή της μάχης του Βατερλό. Ο Γκρουσύ, συγκροτεί συμβούλιο. Ο υπασπιστής του, Ζεράρ, φωνάζει με ορμή: «Πρέπει να βαδίσουμε προς τα κει όπου ακούγονται τα κανόνια!» Ένας άλλος αξιωματικός, συμφωνεί: «Εμπρός και ολοταχώς!» Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως ο αυτοκράτορας επιτίθεται κατά των Άγγλων και πως έχει αρχίσει μεγάλη μάχη. Ο Γκρουσύ τάχει χαμένα. Συνηθισμένος να υπακούει πάντοτε, ακολουθεί κατά γράμμα τις διαταγές του αυτοκράτορα. Ο Ζεράρ γίνεται έξω φρενών, βλέποντας το δισταγμό του: «Βαδίσατε προς τα κανόνια!» φωνάζει. Η φράση αυτή του κατωτέρου του, μπροστά σε είκοσι άλλους αξιωματικούς φαίνεται πιο πολύ σα διαταγή παρά σαν παράκληση. Κι αυτό δεν αρέσει καθόλου στον Γκρουσύ. Δηλώνει αποφασιστικά και απότομα πως δεν μπορεί να παρεκκλίνει απ’ την αποστολή του αν δεν πάρει νέα διαταγή απ’ τον αυτοκράτορα. Οι αξιωματικοί απογοητεύονται και τα κανόνια εξακολουθούν να βροντάνε μέσα σε μια σιωπή γεμάτη αποδοκιμασία. Ο Ζεράρ κάνει μια τελευταία απόπειρα: Παρακαλεί να του επιτρέψουν τουλάχιστον να πάει αυτός με τη μεραρχία του και μερικές ίλες ιππικού και θα τα καταφέρει να φτάσει έγκαιρα. Ο Γκρουσύ σκέφτεται. Σκέφτεται ένα λεπτό. Μετά την ήττα του, ο Ναπολέων παραιτήθηκε, παραδόθηκε στους Βρετανούς και εξορίστηκε στην Αγία Ελένη, όπου και πέθανε το 1821 Ένα λεπτό που κρίνει την ιστορία του κόσμου: Αυτό το λεπτό στην καλύβα του Βαλχαίν κλείνει μέσα του τα πεπρωμένα του Γκρουσύ, του Ναπολέοντα και όλου του κόσμου. Θα καθορίσει ολόκληρο το 19ο αιώνα, αυτό το αλησμόνητο λεπτό που βρίσκεται στα χέρια ενός γενναίου αλλά χωρίς καμιά ιδιοφυΐα ανθρώπου, που σφίγγει νευρικά ανάμεσα στα δάχτυλά του το χαρτί με τη μοιραία διαταγή του αυτοκράτορα. Αν αυτή τη στιγμή ο Γκρουσύ έδειχνε αποφασιστικότητα, αν φαινότανε αρκετά θαρραλέος για να πιστέψει στον εαυτό του , στο δικό του άστρο, και να παραβεί την εντολή, η Γαλλία θα σωνότανε. Αλλά ο άνθρωπος που γεννήθηκε υφιστάμενος, υπακούει μόνο στον αρχηγό και ποτέ στο κάλεσμα του πεπρωμένου. Έτσι αρνήθηκε κατηγορηματικά. Όχι, δε θάτανε σωστό να διαχωρίσει ένα σώμα στρατού που έτσι κι έτσι ήτανε αρκετά αδυνατισμένο. Έχει την αποστολή να κυνηγήσει τους Πρώσους και τίποτα παραπάνω. Δε θα πάει κόντρα στη θέληση του αρχηγού του. Οι αξιωματικοί σωπαίνουν δυσαρεστημένοι. Οι πράξεις και τα λόγια είναι από δω και μπρος άχρηστα πραγματικά: Η αποφασιστική στιγμή πέρασε και δεν ξαναγυρίζει πια. Ο Ουέλιγκτον έχει τώρα θριαμβεύσει. Συνεχίσουν την πορεία τους, ο Ζεράρ και ο Βαντάμ δαγκώνοντας τα δάχτυλά τους, ο Γκρουσύ όλο και πιο αναποφάσιστος, όλο και πιο ανήσυχος, γιατί, πράγμα παράξενο, οι Πρώσοι εξακολουθούν να είναι άφαντοι! Θα πρέπει να εγκατέλειψαν το δρόμο προς τις Βρυξέλες. Σε λίγο οι ανιχνευτές φέρνουν άσχημα νέα: Οι Πρώσοι μετέτρεψαν την υποχώρησή τους σε πορεία προς τα πλευρά του πεδίου της μάχης. Ήτανε καιρός ακόμα να τρέξουν να βοηθήσουν τον αυτοκράτορα κι ο Γκρουσύ περιμένει όλο και με πιο μεγάλη ανυπομονησία τη διαταγή να κάμει μισή στροφή στην πορεία του. Αλλά τίποτε δεν έρχεται. Ακούγεται μόνο όλο και πιο ξέμακρα το υπόκωφο μούγκρισμα του κανονιού που τραντάζει το έδαφος: Είναι τ’ ατσάλινα ζάρια της Μοίρας. ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΪΧ «ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΩΡΕΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ» Η μάχη του Βατερλώ στοίχισε στους Γάλλους περισσότερους από 40.000 άνδρες, στους Βρετανούς 15.000 και στους Πρώσους 7.000. Ο Ναπολέων έγραψε στα απομνημονεύματά του: “Βατερλώ! Ημέρα ακατανόητη… ανήκουστη συρροή κακοτυχιών!… Γκρουσύ, Νέυ! Ήταν προδοσία ή απλώς το πεπρωμένο; Άτυχη Γαλλία! Μεγάλη εκστρατεία… Και όμως είχα τα πάντα προείδει… Θα είχα κατατροπώσει σε κάθε περίπτωση τους εχθρούς μου στο Βατερλώ, αν καθένας εκπλήρωνε το χρέος του, αν οι διαταγές εκτελούντο πιστά”. από το περιοδικό ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, τ. 45, ΝΟΕ 2005 Ξ. ΜΠΑΛΩΤΗ Η μάχη του Βατερλώ και τα βρετανικά ομόλογα Η παρακάτω ιστορία που έχει σχέση με τη μάχη του Βατερλώ και η οποία -εφόσον βέβαια είναι αληθινή- έχει διαχρονικό ενδιαφέρον, αφορά τη φημισμένη τραπεζική οικογένεια των Ρότσιλντ (Ρόθτσαϊλντ είναι η σωστή προφορά) και κάποια ομόλογα της βρετανικής κυβέρνησης: Ο Ρότσιλντ (Ρόθτσαϊλντ) τοποθέτησε έναν έμπιστο πράκτορα που ονομαζόταν Ρόθγουορθ, στη βόρεια πλευρά του πεδίου της μάχης, κοντά στη θάλασσα της Μάγχης. Μόλις οριστικοποιήθηκε το αποτέλεσμα της σύγκρουσης, ο Ρόθγουορθ αναχώρησε για την Αγγλία. Μετέφερε τα νέα στον Νέιθαν Ρότσιλντ 24 ώρες πριν από τον αγγελιοφόρο του Γουέλινγκτον! Ο Ρότσιλντ κατευθύνθηκε βιαστικά στο χρημαστιστήριο και πήρε τη συνηθισμένη του θέση, μπροστά από μια αρχαία κολώνα. Όλα τα μάτια ήταν καρφωμένα επάνω του. Οι Ρότσιλντ είχαν ένα θρυλικό δίκτυο επικοινωνιών. Αν ο Γουέλινγκτον είχε ηττηθεί και ο Ναπολέων ήταν ξανά ο απόλυτος κυρίαρχος της Ευρώπης, η οικονομική κατάσταση της Αγγλίας θα είχε “μαύρα χάλια”. Ο Ρότσιλντ φαινόταν μελαγχολικός. Στεκόταν ακίνητος και κατσούφης. Τότε αναπάντεχα άρχισε να πουλάει. Κάποιοι νευρικοί επενδυτές είδαν ότι ο Ρότσιλντ πουλούσε. Αυτό μόνο ένα πράγμα μπορεί να σήμαινε. Ο Ναπολέων έπρεπε να είναι ο νικητής. Και ο Γουέλινγκτον ο νικημένος. Η χρηματαγορά κατρακύλησε. Σύντομα όλοι πουλούσαν τα ομόλογα της βρετανικής κυβέρνησης και όποιες άλλες μετοχές είχαν, και οι τιμές έπεσαν φυσικά κατακόρυφα. Και τότε ο Ρότσιλντ άρχισε μυστικά να αγοράζει τα ομόλογα μέσω πρακτόρων του. (…) Μερικοί συγγραφείς υποστηρίζουν ότι μια μέρα μετά τη μάχη του Βατερλώ, και μέσα σε λίγες ώρες, ο Νέιθαν Ρότσιλντ εξουσίαζε όχι μόνο τη χρηματιστηριακή αγορά, αλλά και την Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας επίσης. Πύρρειος νίκη
Πύρρειος ή καδμεία νίκη ονομάζεται μεταφορικά το αποτέλεσμα μιας μάχης κατά την οποία αναδεικνύεται μεν νικητής, αυτός όμως έχει υποστεί τόσο βαριές απώλειες, ώστε μελλοντικά θα του είναι δύσκολο ή αδύνατο να συνεχίσει να αγωνίζεται για την επίτευξη των σκοπών του.
Πύρρειος ήταν η νίκη του Πύρρου στο Άσκλον (σημερινό Άσκολι Σατριάνο, Φότζια) το 279 π.Χ. επί των Ρωμαίων. Αν και τυπικά ο Μολοσσός βασιλιάς αναδείχθηκε νικητής, έχασε πολλούς άνδρες και τους πιο επίλεκτους αξιωματικούς του - αναγκάστηκε έτσι να μεταβάλει τα αρχικά σχέδιά του, τα οποία προέβλεπαν πορεία προς τη Ρώμη. ΑΥΓΑ ΦΑΜΠΕΡΖΕ
Ο Πέτερ Καρλ Φαμπερζέ (ρωσικά: Карл Густавович Фаберже, αγγλικά: Peter Carl Fabergé, 1846 – 1920) ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Ρώσους χρυσοχόους, κοσμηματοποιούς και σχεδιαστές διακοσμητικών μικροτεχνημάτων.
Το εργαστήριο του Φαμπερζέ έγινε σύντομα διάσημο με τις πρωτότυπες δημιουργίες του, όπως ανθρώπινες φιγούρες, κορνίζες, άνθη, κομψοτεχνήματα με ζώα και κυρίως τα περίφημα αυτοκρατορικά Πασχαλινά Αυγά, φιλοτεχνημένα από πολύτιμα μέταλλα και πολύτιμους λίθους, που γοήτευσαν τη ρωσική και τις άλλες βασιλικέ Αυλές και κατέκτησαν τις αγορές της Ευρώπης. Ο τσάρος Αλέξανδρος Γ΄ παρήγγειλε το πρώτο από τα αυγά αυτά για την τσαρίνα Μαρία Φιοντόροβα το 1884, ενώ ο διάδοχός του Νικόλαος Β΄ συνέχισε την παράδοση, παραγγέλλοντας στον Οίκο Φαμπερζέ δύο αυγά κάθε χρόνο, ένα για τη μητέρα του και ένα για τη σύζυγό του αυτοκράτειρα Αλεξάνδρα. Η παράδοση αυτή συνεχίστηκε μέχρι την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 στη Ρωσία. Μέχρι την επανάσταση είχαν κατασκευαστεί 54 πασχαλινά αυγά Φαμπερζέ και κανένα από αυτά δεν ήταν ίδιο με άλλο. Από το 1882 μέχρι το 1917, ο Οίκος Φαμπερζέ, με έδρα την Αγία Πετρούπολη και ανεξάρτητα εργαστήρια στη Μόσχα, στην Οδησσό, στο Κίεβο και στο Λονδίνο, με 500 υπαλλήλους στο προσωπικό του, δημιούργησε γύρω στις 200.000 πολύτιμα μικροτεχνήματα. Oι ειδικοί πιστεύουν ότι έχουν δημιουργηθεί μόνο πενήντα αβγά Φαμπερζέ. Aγνοείται η τύχη οκτώ, ενώ 28 εκτίθενται σε διάφορα μουσεία σε όλο τον κόσμο και πέντε βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές. Για την κατασκευή τους έχουν χρησιμοποιηθεί τα πολυτιμότερα υλικά και η τεχνική των χρυσοχόων αποτελεί πιθανώς την επιτομή του ταλέντου. Tο πιο διάσημο αβγό, το «Aυγό της Στέψης», είναι ένα απλό αβγό, με επικάλυψη σμάλτου στο χρώμα του χρυσού. Στο εσωτερικό του, επικαλυμμένο με βελούδο, κρύβεται το ακριβές αντίγραφο -σε μικρογραφία φυσικά- της αυτοκρατορικής άμαξας με την οποία αφίχθη στη Mόσχα η Aλεξάνδρα. Δυστυχώς κατά τη Ρωσική Επανάσταση πολλά από τα αυγά 'εσπασαν από τους επαναστάτες και άλλα κλάπηκαν. Βασιλόπιτα
_
Κατά την θρησκευτική λοιπόν παράδοση κάποτε στη Καισαρεία της Καππαδοκίας στη Μικρά Ασία που επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος ήλθε να τη καταλάβει ο Έπαρχος της Καππαδοκίας με πρόθεση να τη λεηλατήσει. Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης του να μαζέψουν ότι χρυσαφικά μπορούσαν προκειμένου να τα παραδώσει ως "λύτρα" στον επερχόμενο κατακτητή. Πράγματι συγκεντρώθηκαν πολλά τιμαλφή. Κατά την παράδοση όμως είτε επειδή μετάνιωσε ο έπαρχος, είτε (κατ΄ άλλους) εκ θαύματος ο Άγιος Μερκούριος με πλήθος Αγγέλων απομάκρυνε τον στρατό του, ο Έπαρχος απάλλαξε την πόλη από επικείμενη καταστροφή. Προκειμένου όμως ο Μέγας Βασίλειος να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους, μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι εντός των οποίων τοποθέτησε ανά ένα των νομισμάτων ή τιμαλφών και τα διένειμε στους κατοίκους την επομένη του εκκλησιασμού. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Το έθιμο της βασιλόπιτας είναι πολύ παλαιό, προέρχεται από εκείνο το τελούμενο στην αρχαία εορτή των «Κρονίων» (των ρωμαϊκών «Σατουρναλίων») που παρέλαβαν οι Φράγκοι, από τους οποίους και προήλθε η συνήθεια της τοποθέτησης νομίσματος μέσα στη πίτα και της ανακήρυξης ως «Βασιλιά της βραδιάς» αυτού που το έβρισκε. Κατά άλλο έθιμο, αντί νομίσματος, έβαζαν φασόλι και αυτόν που το έβρισκε τον αποκαλούσαν "φασουλοβασιλιά". - Το κόψιμο στις βασιλόπιτας είναι από τα ελάχιστα αρχέγονα έθιμα που επιβιώνουν. Σύμφωνα με τον καθηγητή Δημήτρη Λουκάτο αποτελεί εξέλιξη του γνωστού και λαϊκού εθίμου στις πρωτοχρονιάτικης πίτας. Στην αρχαιότητα υπήρχε το έθιμο του εορταστικού άρτου, τον οποίο σε μεγάλες αγροτικές γιορτές οι αρχαίοι Έλληνες πρόσφεραν στις θεούς. - Τέτοιες γιορτές ήταν τα Θαλύσια και τα Θεσμοφόρια. Χαρακτηριστικό στοιχείο στις βασιλόπιτας είναι ότι ο άνθρωπος δοκιμάζει την τύχη του με το κέρμα στις, προσπαθώντας να μαντέψει πώς θα του έρθουν τα πράγματα στη νέα χρονιά. Σε όποιον πέσει το φλουρί, στις θα είναι ο τυχερός και ευνοούμενος του νέου έτους! Η ορθόδοξη παράδοση συνέδεσε το έθιμο με τη Βασιλόπιτα. Ερυθρός σταυρός
_Ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1864 απ’ τον Ερρίκο Ντινάν.
Ο Ερρίκος Ντινάν ήταν Ελβετός συγγραφέας και φιλάνθρωπος. Γεννήθηκε το 1828 και πέθανε το 1910. Στον ιταλοαυστριακό πόλεμο παρακολούθησε τη μάχη του Σολφερίνο. Οι φρικαλεότητες του πολέμου τον συγκλόνισαν και τις περιέγραψε με ένταση στο βιβλίο του «Αναμνήσεις από το Σολφερίνο». Προτείνει οι τραυματίες και όλοι όσοι τους φροντίζουν να θεωρούνται ουδέτεροι, ακόμα και στο πεδίο της μάχης. Τον Αύγουστο του 1863 πέντε πολίτες της Γενεύης, οι Γκιστάβ Μουανιέ, Λουί Απιά, Τεοντόρ Μωνουάρ, Γκιγιόμ Ντυφούρ και Ανρί Ντυνάν, ιδρύουν τη Διεθνή Επιτροπή για τη Βοήθεια των Τραυματιών. Στις 29 Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου ειδικοί από 16 χώρες συναντώνται στη Γενεύη και υιοθετούν τις ιδέες του Ντυνάν. Ένα χρόνο αργότερα, στις 22 Αυγούστου του 1864 , με πρωτοβουλία της Ελβετίας διοργανώνεται μια διεθνής διπλωματική διάσκεψη και υπογράφεται η Σύμβαση της Γενεύης, όπου αναγνωρίζεται ο ρόλος της Επιτροπής και η υποχρέωση των εμπολέμων να προστατεύουν τους τραυματίες και να τους παρέχουν τις απαραίτητες φροντίδες. Οι αρχές της Σύμβασης του 1864 επεκτάθηκαν αργότερα στους τραυματίες των συγκρούσεων στη θάλασσα (1899 και 1907), στους αιχμαλώτους πολέμου (1929) και στους άμαχους πληθυσμούς (1949). Το έργο αυτό προκάλεσε τόση εντύπωση, ώστε το 1863 συγκλήθηκε διεθνής διάσκεψη για το ζήτημα της περίθαλψης τραυματιών πολέμου και το 1863 ιδρύθηκε ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός. Ο Ερυθρός Σταυρός έχει σκοπό να ανακουφίζει τον πόνο και τη δυστυχία των ανθρώπων ανεξάρτητα από φυλή, πολιτικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις και δρα τόσο σε καιρό πολέμου όσο και σε καιρό ειρήνης. Σύμβολό του είναι ένας κόκκινος σταυρός πάνω σε ένα τετράγωνο άσπρο πανί. Κόκκινος για να μπορεί να φανεί από μακριά Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός ιδρύθηκε το 1877 με πρώτο πρόεδρο το Μάρκο Ρενιέρη. ΑΧΛΑΔΟΚΑΜΠΟΣ
Στην Αργολίδα βρίσκεται ο περίφημος αχλαδόκαμπος. Όμως δεν έχει αχλάδια όπως θα περίμενες από το όνομα του αλλά ...ελιές. Όταν ο Δράμαλης ήρθε στην Πελοπόννησο , ο Κολοκοτρώνης εφάρμοσε την τακτική της καμμένης γης. Μια γιαγιά από ψηλά που είδε να καίγεται ο κάμπος , αναφώνησε : << Αχ ! Λαδόκαμπε!>>
ΓερακίναΓυναικείος χορός που χορεύεται στη Νιγρίτα Σερρών. Την ονομασία του οφείλει στα λόγια του τραγουδιού που αναφέρονται σε μια όμορφη νέα, τη Γερακίνα. Σύμφωνα με την παράδοση η Γερακίνα, προσπαθώντας να αντλήσει νερό από ένα πηγάδι, έπεσε μέσα και δεν κατάφερε να σωθεί παρά τις προσπάθειες του αγαπημένου της. Η ιστορία έγινε θρύλος και με τον καιρό εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους χορούς. Η Γερακίνα ήταν υπαρκτό πρόσωπο και έζησε γύρω στα 1860 στη Νιγρίτα Σερρών. Όσα περιγράφει είναι αληθινά και το τραγούδι είναι αφιερωμένο στη μνήμη της όπως και οι εκδηλώσεις που γίνονται κάθε χρόνο στη Νιγρίτα (τα Γερακίνεια). Μάλιστα υπάρχει και το πηγάδι της Γερακίνας στη γειτονιά που έζησε η κοπέλα και κάθε χρόνο στα πλαίσια των εκδηλώσεων των Γερακινείων γίνεται αναπαράσταση της πτώσης.
Διαγόρας ο Ρόδιος
Ήταν Ολυμπιονίκης και γενάρχης Ολυμπιονικών. Θεωρείται ο κορυφαίος πυγμάχος της αρχαιότητας. Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Ιαλυσού (αρχαίας ροδιακής πόλης). Πρόγονός του ήταν επίσης και ο Μεσσήνιος ήρωας Αριστομένης. Νίκησε στο αγώνισμα της πυγμαχίας στην 79η Ολυμπιάδα το 464 π.Χ. Την νίκη του εξυμνεί ο Πίνδαρος στον Ζ' Ολυμπιόνικο. Ο Διαγόρας ήταν επίσης περιοδιονίκης (νικητής και των τεσσάρων πανελλήνιων αγώνων).
Σε προχωρημένη ηλικία το 448 π.Χ. ήταν παρών στην Ολυμπία όταν οι γιοί του Δαμάγητος και Ακουσίλαος στέφθηκαν Ολυμπιονίκες. Λέγεται ότι αμέσως μετά την ανακήρυξή τους σε Ολυμπιονίκες, οι γιοί του ανέβασαν τον πατέρα τους στους ώμους τους και τον περιέφεραν θριαμβευτικά στο στάδιο. Τότε ένας από τους θεατές αναφώνησε Κάτθανε Διαγόρα, ουκ εις Όλυμπον αναβήση (Ώρα να πεθάνεις πια Διαγόρα, μην περιμένεις να ανέβεις και στον Όλυμπο) και ο Διαγόρας εν μέσω των επευφημιών και πλήρης ευδαιμονίας άφησε την τελευταία του πνοή. Ολυμπιονίκης στέφθηκε και ο τρίτος γιος του Δωριέας καθώς και τα εγγόνια του Ευκλής και Πεισίδωρος, γιοι των θυγατέρων του Καλιπάτειρας και Φερενίκης. Δαμασκηνό σπαθί
Τα δύο πιο φημισμένα είδη σπαθιών της ανθρώπινης ιστορίας υπήρξαν το δαμασκηνό και το κατάνα των σαμουράι. Δοξασμένο το πρώτο από τους Ευρωπαίους που γεύθηκαν την κόψη του στις Σταυροφορίες και το δεύτερο από τους Αμερικανούς που το γνώρισαν στα χέρια αξιωματικών του εχθρού, στο μέτωπο του Ειρηνικού. .
Τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τη λάμα ενός σπαθιού είναι το πόσο σκληρή, ευλύγιστη και κοφτερή είναι. Οι ιστοριογράφοι των Σταυροφοριών βεβαιώνουν ότι τα δαμασκηνά σπαθιά των Σαρακηνών μπορούσαν να κόψουν τη σιδερένια πανοπλία των ιπποτών με ένα χτύπημα, να λυγίσουν σε 90 μοίρες και να επανέλθουν στη θέση τους και να κόβουν το ίδιο καλά ύστερα από άπειρα χτυπήματα. H προέλευση του ατσαλιού H ονομασία του σπαθιού παραπέμπει στη Δαμασκό, την πρώτη πρωτεύουσα των αραβικών χαλιφάτων, κέντρο εμπορίου της ΝΔ Ασίας. Είτε γιατί μόνο εκεί μπορούσε να τα αγοράσει κανείς είτε γιατί τα μοναδικά νερά της λάμας τους θύμιζαν τους ιριδισμούς των μεταξωτών της Δαμασκού, τα σπαθιά βαφτίστηκαν «δαμασκηνά». H ακριβής προέλευση όμως του θαυμαστού τους ατσαλιού και η μέθοδος κατεργασίας του ήταν μυστικά που οι Ευρωπαίοι του Μεσαίωνα δεν κατόρθωσαν να ανακαλύψουν. Οι αιχμάλωτοι αρνήθηκαν να τους τα πουν ή τους έπεισαν ότι «βουτούσαν την πυρακτωμένη λάμα στα ούρα κοκκινοκέφαλου νηπίου»! H τέχνη κατεργασίας έμεινε στα χέρια των αραβικών συντεχνιών ως το πέρασμα των ταταρικών ορδών του Ταμερλάνου, τον 14ο αιώνα, που λεηλάτησε τη Βαγδάτη και πήρε όλους τους οπλουργούς μαζί του. Ο θρύλος Ο μεσαιωνικός θρύλος μάλιστα θέλει τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο να επιχειρεί να πείσει τον Σαλαντίν για το ανώφελο της αντίστασης κόβοντας με ένα χτύπημα του σπαθιού του ένα σιδερένιο δοκάρι. Ο Σαλαντίν, ατάραχος, πέταξε απλά στον αέρα ένα μεταξωτό μαντίλι και το άφησε να πέσει στο ακίνητο σπαθί του: κόπηκε μονομιάς σε λωρίδες διαλύοντας τις αυταπάτες του Ριχάρδου. Σήμερα χαρακτηρίζουμε δαμασκηνό σπαθί κάθε τι το εκλεπτυσμένο! Καμικάζι
Είναι μια Ιαπωνική λέξη, στην κυριολεξία σημαίνει Θείος Άνεμος. Έτσι ονομάστηκε ο τυφώνας που το 1281 διασκόρπισε το στόλο που είχαν στείλει οι Μογγόλοι εναντίον της Ιαπωνίας. Η λέξη στην Ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται για να περιγράψει της επιθέσεις αυτοκτονίας, των Ιαπώνων στρατιωτών που ακολουθώντας τον κώδικα των Σαμουράι, προτιμούσαν να πεθάνουν από το να πιαστούν ζωντανοί.
Σήμερα χρησιμοποιείται για ανθρώπους που κάνουν επιθέσεις αυτοκτονίας και σε πιο ελεύθερη μορφή για να δηλώσει ότι κάποιος είναι ριψοκίνδυνος. Τσακώνικος
Κυκλικός χορός που χορεύεται από άντρες και γυναίκες, σε ρυθμό 5/8 (αργός) ή 5/4 (γρήγορος). Θεωρείται ως μοναδικό δείγμα αρχαίας ελληνικής μουσικής που διασώθηκε ως σήμερα γιατί είναι ιερός λατρευτικός χορός.Θεωρείται ότι είναι αναπαράσταση της προσπάθειας του Θησέα να βγει από το Λαβύρινθο και ότι είναι ο χορός «γέρανος» που περιγράφει ο Πλούταρχος. Ο χορός μεταφέρθηκε από τους Μινωίτες και διατηρήθηκε από τους Μυκηναίους της Λακωνίας που κατέφυγαν στον Πάρνωνα, γύρω στο 1100 π.χ για να αποφύγουν τους τραχείς Δωριείς. Με την επικράτηση του Δωδεκάθεου ο χορός αφιερώθηκε στον Απόλλωνα, η λατρεία του οποίου επικρατεί σε όλη την Κυνουρία.
Καριοφίλι
Η λέξη καριοφίλι, αντίθετα, είναι Ιταλική. Στις αρχές του 1800 τα “Καλάσνικοφ” της εποχής ήταν τα φημισμένα όπλα της Ιταλικής εταιρείας “Carlo e Figli” (: Κάρλο και υιοί). Αυτό το “Carlo e Figli”> “Κάρλο ε φίλιι”, οι Έλληνες το πρόφεραν ως καριοφίλι και έτσι και έμεινε στο ελληνικό λεξιλόγιο και υμνήθηκε από τη Δημοτική και τη Λόγια ποίηση.
Το καριοφίλι γεμιζόταν ως εξής: ο κόκορας έμπαινε σε θέση ασφάλειας (ημιόπλισης), ενώ μια ποσότητα πυρίτιδας ριχνόταν στην κάννη από την μπαρουτοθήκη. Μετά έμπαινε στο στόμιο ένα κομμάτι πανί ή δέρμα για να πάρει τα μπόσικα της μπάλας και να δημιουργήσει έμφραξη στην κάννη. Η μολυβένια μπάλα πιεζόταν με τη βέργα, μέχρι να καθίσει πάνω στην πυρίτιδα. Η βέργα έμπαινε στη θέση της κάτω από την κάννη. Μετά τοποθετείτο μια ποσότητα πυρίτιδας στο «πιάτο» και το όπλο ήταν γεμισμένο και έτοιμο να ρίξει. Κρουασάν
Το 1683 όταν οι Τούρκοι πολιορκούσαν τη Βιέννη. Αν κατάφερναν να καταλάβουν τη αυστριακή πρωτεύουσα θα κατέρρεε ολόκληρη η Ευρώπη. Η Βιέννη όμως δεν έπεσε, γιατί κάποιοι φουρνάρηδες που δούλευαν νύχτα δίπλα στα τείχη της πόλης άκουσαν τους Τούρκους που προσπαθούσαν να σκάψουν λαγούμια κάτω από τα θεμέλια από την άλλη πλευρά και ειδοποίησαν το στρατό. Για να θυμίζουν σε όλους την ήττα των Οθωμανών, οι βιεννέζοι ζαχαροπλάστες έφτιαξαν τα κρουασάν στο σχήμα της τουρκικής ημισελήνου. Η παράδοση αυτή ενισχύεται από το ότι τα διάφορα είδη κρουασάν στα γαλλικά ονομάζονται «viennoiserie». Οι Γάλλοι πιστεύουν ότι εισήχθησαν στη χώρα τους το 1770 από τη βιεννέζικης καταγωγής Μαρία Αντουανέτα. Πατάτα και Καποδίστριας
Είναι ευρύτατα διαδεδομένη στην Ελλάδα και τρώγεται ως βασικό τρόφιμο. Στην Ελλάδα την έφερε ο Ιωάννης Καποδίστριας. Στην αρχή καλλιεργήθηκε σε περιορισμένη κλίμακα, πειραματικά, στην περιοχή της Tίρυνθας. Λέγεται μάλιστα ότι ο Ιωάννης Καποδίστριας λόγω της επιφυλακτικότητας των Ελλήνων προς το νέο τρόφιμο τις κλείδωνε σε αποθήκες τίς οποίες εσκεμμένα άφηνε αφύλακτες τη νύχτα, ώστε να μπορεί ο λαός να τις κλέψει νομίζοντάς ότι είναι πολύτιμες.
Λέγεται και γεώμηλον! |
Όταν η Ιστορία αδικεί...
Το 480π.Χ στις Θερμοπύλες μαζί με το Λεωνίδα και τους 300 έμειναν και 700 Θεσπιείς με αρχηγό τον Δημόφιλο.
Ο ίδιος ο Ηρόδοτος αναφέρει την απόφαση των Θεσπιέων πολεμιστών, να μείνουν εθελοντικά και να πεθάνουν στις Θερμοπύλες μαζί με το βασιλιά Λεωνίδα και τους άντρες του. Συγκεκριμένα στο έργο του περί ΙΣΤΟΡΙΩΝ, στο κεφάλαιο Η, παράγραφο 222 αναφέρει: Στα αρχαία ελληνικά: ΟΙ ΜΕΝ ΜΥΝ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΟΙ ΑΠΟΜΠΕΜΠΟΜΕΝΟΙ ΟΙΧΟΝΤΟ ΤΕ ΑΠΙΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΘΟΝΤΟ ΛΕΩΝΙΔΗ, ΘΕΣΠΙΕΕΣ ΔΕ ΚΑΙ ΘΗΒΑΙΟΙ ΚΑΤΕΜΕΙΝΑΝ ΜΟΥΝΟΙ ΠΑΡΑ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΙΣΙ. ΤΟΥΤΩΝ ΔΕ ΘΗΒΑΙΟΙ ΜΕΝ ΑΕΚΟΥΝΤΕΣ ΕΜΕΝΟΝ ΚΑΙ ΟΥ ΒΟΥΛΟΜΕΝΟΙ (ΚΑΤΕΙΧΕ ΓΑΡ ΣΦΕΑΣ ΛΕΩΝΙΔΗΣ ΕΝ ΟΜΗΡΩΝ ΛΟΓΩ ΠΟΙΕΥΜΕΝΟΣ), ΘΕΣΠΙΕΕΣ ΣΕ ΕΚΟΝΤΕΣ ΜΑΛΙΣΤΑ, ΟΙ ΟΥΚ ΕΦΑΣΑΝ ΑΠΟΛΙΠΟΝΤΕΣ ΛΕΩΝΙΔΗΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜΕΤ' ΑΥΤΟΥ ΑΠΑΛΑΞΕΣΘΑΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΤΑΜΕΙΝΑΝΤΕΣ ΣΥΝΑΠΕΘΑΝΟΝ. ΕΣΤΡΑΤΗΓΕΕ ΔΕ ΑΥΤΩΝ ΔΗΜΟΦΙΛΟΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΩ. Στα νεοελληνικά: Οι σύμμαχοι έφυγαν υπακούοντας στις διαταγές του Λεωνίδα αλλά παρέμειναν στο πλευρό των Λακεδαιμονίων μόνο οι Θεσπιείς και οι Θηβαίοι. Από αυτούς οι Θηβαίοι “αεκούντες έμενον”. Οι Θεσπιείς δεν θέλησαν να αφήσουν τον Λεωνίδα και τους συντρόφους του μόνους. Παρέμειναν, με αρχηγό τον Δημόφιλο τον Διαδρομέα, και θυσιάστηκαν μαζί τους. Αντίθετα τους Θεσπιείς τους κράτησε μαζί του γιατί είχαν διακριθεί τις δύο προηγούμενες μέρες στη μάχη, αλλά και γιατί όπως οι Λακεδαιμόνιοι έτσι και αυτοί κατάγονταν από τον ημίθεο Ηρακλή, σύμφωνα με τις δοξασίες τους. Μετά τη Μάχη των Θερμοπυλών οι Έλληνες τοποθέτησαν επιγράμματα για τους νεκρούς κάθε πόλης. Για τους Θεσπιείς το επίγραμμα έγραφε: "Άνδρες τοι ποτ' έναιον υπό κροτάφοις Ελικώνος, λήματα των αυχεί Θεσπιάς ευρύχορος." Δηλαδή: "Αυτοί οι άνδρες κατοικούσαν στους πρόποδες του Ελικώνα, για το θάρρος του περηφανεύεται ο πλατύς κάμπος των Θεσπιών." Για χρόνια η εθελούσια θυσία των Θεσπιέων έμενε ξεχασμένη από την σύγχρονη πολιτεία. Μόλις την Άνοιξη του 1997 ανεγέρθει, με έξοδα της δημαρχίας της Σπάρτης, ένα αγάλμα που απεικονίζει ένα φτερωτό νεανία. Το άγαλμα στήθηκε δίπλα στο άγαλμα του Σπαρτιάτη Λεωνίδα και των συντρόφων του στις Θερμοπύλες. Το μνημείο χαρακτηρίζεται από τον παρακάτω συμβολισμό:
Στώμεν καλώς...
Όλα άρχισαν με τη δημιουργία του ανθρώπου.. Ο θεός καλεί τον Αρχάγγελο Μιχαήλ να του φέρει νερό και χώμα από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και έτσι έπλασε τον άνθρωπο. . Και για να το τελειοποιήσει ο Άναρχος Πατήρ, εμφύσησε πνοή στον άνθρωπο και ιδού αυτός είχε ζωή και πνεύμα θεού. Και όλοι εχάρηκαν στον ουρανό..εδόξασαν τον θεό και εθαύμασαν τονάνθρωπο.. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ καλεί τον Εωσφόρο τον πρωτάγγελο κατ’εντολή του Θεού να τιμήσει τον άνθρωπο δοξάζοντας τον Θεό, ετούτος αρνήθηκε λέγοντας: «Δεν τιμώ ποτέ το χώμα και το νερό!! Εγώ είμαι πνεύμα και φωτιά!» Και τότε άρχισε η πτώση η μεγάλη!Αυτός και όλο το τάγμα τουεξέπεσε εκ του ουρανού! Τότε ο Αρχών Μιχαήλ εκραύγασε φοβούμενος και για τους υπόλοιπους αγγέλους «το στώμεν καλώς- σταθήτε γερά, στώμεν μετά φόβου – κρατηθείτε εν φόβο θεού! Έως τότε όλοι οι Άγγελοι είχαν την ελευθερία της βούλησης, μετά απ’αυτό τους στερήθηκε και δεν μπορούν να πέσουν πιά! Ο μόνος που έχει το αυτεξούσιο του είναι ο Αρχών Πάσα των Αγγέλων Μιχαήλ ο φιλάνθρωπος! Το γιατί; Διότι είναι αδύνατον να θελήσει κάτι διαφορετικό από τη θέληση του Θεού! Το λέει κα το όνομα του: Αυτός που μοιάζει τόσο πολύ στον Θεό..
Λένε ότι οι Άγγελοι δεν αισθάνονται πόνο λόγο της απάθειας τους..αλλά λένε και πάλι ότι από τον μεγάλο πόνο της πτώσης των αδερφών, από τον Μιχαήλ κύλισε ένα ζεστό δάκρυ από το οποίο γεννήθηκε ένα σεραφείμ..Αλλοι λένε ένας Λύκος!! Λένε ακόμη ότι και το ουρλιαχτό των λύκων στην πανσέληνο θυμίζει κάτι από το Τότε! Αλλά μάλλον ο μεγαλύτερος πόνος του ίσως ήταν το να παρακολουθεί δευτερόλεπτο προς δευτερόλεπτο την άκρα ταπείνωση και τη σταύρωση του ιδίου του Θεού.. Έσφιγγε τη ρομφαία πριν εξαπολυθεί με μένος από μόνη της να καταστρέψει τον κόσμο! Ο σεισμός και το καταπέτασμα του ναού του Σολομόντα εκείνη την Παρασκευή μετά τη σταύρωση του Κυρίου, χρεώνονται Σ’Αυτόν..Οι Εβραίοι που ως τότε τον θεωρούσαν προστάτη τους, αισθάνθηκαν πια το ξίφος Του να υψώνεται κατά πάνω τους για την ημέρα της Κρίσεως.. Το κατά Βενιζέλου ανάθεμα
Στα τέλη του 1916 ο Εθνικός Διχασμός ανάμεσα σε βενιζελικούς και αντιβενιζελικούς βρίσκεται στο αποκορύφωμά του. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος φρονούσε ότι η Ελλάδα ως χώρα θαλασσινή επιβάλλεται να εξέλθει στον πόλεμο (Α' Παγκόσμιος) με τις δυνάμεις της Αντάντ, ενώ ο βασιλιάς Κωνσταντίνος θεωρητικά υπερασπιζόταν την ουδετερότητα της χώρας. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος παραμένει στη Θεσσαλονίκη, επικεφαλής της κυβέρνησης της «Εθνικής Άμυνας», ενώ στην πρωτεύουσα κυριαρχούν οι βασιλικοί με τον βασιλιά Κωνσταντίνο να ηγείται του «Κράτους των Αθηνών» . Και οι δύο προχωρούν σε διώξεις των αντιπάλων τους. H Ελλάδα έχει κοπεί στα δύο.
H επέμβαση των γαλλικών δυνάμεων το Νοέμβριο του 1916 και ο βομβαρδισμός περιοχών της Αθήνας γύρω από το Στάδιο και κοντά στα Ανάκτορα, εξαγρίωσε τους αντιβενιζελικούς, που κατηγόρησαν τους αντιπάλους τους ως προδότες. «Ο φονεύων βενιζελικόν δεν φονεύει άνθρωπον», διακήρυτταν. Κύμα τρομοκρατίας κατά των βενιζελικών ξεσπά στην Αθήνα. Η επιτροπή που ανέλαβε αργότερα να ερευνήσει τις καταγγελίες των θυμάτων της βίας, επιβεβαίωσε 35 φόνους, 922 παράνομες φυλακίσεις, 503 περιπτώσεις λεηλασίας και 31 αναστολές κυκλοφορίας εφημερίδων. Από τον Εθνικό Διχασμό δεν ξέφυγε και η Εκκλησία της Ελλάδος. Οι μητροπολίτες της λεγόμενης Παλαιάς Ελλάδας υπό τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Θεόκλητο (οι περιοχές που είχαν ελευθερωθεί πριν από το 1912), συντάσσονται με τον Κωνσταντίνο, ενώ οι μητροπολίτες των «Νέων Χωρών» με τον Βενιζέλο. Μέσα στο κλίμα αυτό, διοργανώνεται ογκώδης αντιβενιζελική πορεία στις 12 Δεκεμβρίου 1916. Με επικεφαλής την Ιερά Σύνοδο, οι διαδηλωτές κατευθύνονται στο Πεδίο του Άρεως για να αναθεματίσουν τον «σατανά» της πολιτικής ζωής του τόπου Ελευθέριο Βενιζέλο. Οι πέτρες του Αναθέματος έφθασαν στην Αθήνα και ρίχτηκαν στο Πεδίον του Άρεως. Εκεί, όπου σήμερα βρίσκεται το άγαλμα της Αθηνάς, ο κάθε διαδηλωτής ρίχνει μία πέτρα και επαναλαμβάνει την κατάρα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, Θεόκλητου: «Κατά Ελευθερίου Βενιζέλου φυλακίσαντος αρχιερείς και επιβουλευθέντος την βασιλείαν και την πατρίδαν, ανάθεμα έστω». Μια καθαρά συμβολική πράξη, δηλωτική όμως της έντασης των παθών που επικρατούσε εκείνη την εποχή στη χώρα μας. Επί ένα χρόνο η Ελλάδα ζει σε καθεστώς εμφύλιας σύρραξης, που δεν αφήνει αδιάφορους τους συμμάχους, οι οποίοι αναγκάζουν σε παραίτηση τον Κωνσταντίνο. Ο Βενιζέλος επιστρέφει νικητής στην Αθήνα και σχηματίζει κυβέρνηση στις 13 Ιουνίου 1917. Αμέσως προχωρεί στην πολεμική κινητοποίηση ολόκληρης της χώρας στο πλευρό της Αντάντ, ενώ προβαίνει σε εκκαθαρίσεις στην εκκλησία, τη διοίκηση και τον στρατό, για να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με τους βασιλικούς και το «Κράτος των Αθηνών». Με νόμο ήρε την ισοβιότητα των δικαστών και την μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, με αποτέλεσμα να κηρυχθούν έκπτωτοι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Θεόκλητος και οι μητροπολίτες που είχαν πρωτοστατήσει στο «Ανάθεμα», να απολυθούν 570 δικαστικοί όλων των βαθμίδων και 6.500 δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ αποστρατεύθηκε το 40% του συνόλου των μόνιμων αξιωματικών του στρατού. http://www.sansimera.gr/articles/3 η Άλωση
Οι στιγμές της άλωσης
- Γιατί πουλι 'μ δεν κελαηδείς πως κελαηδούσες πρώτα ; - Για πώς μπορώ να κελαηδώ ; Με κόψαν τα φτερούδια μου. με πήραν τη λαλιά μου Μας πήρανε μπρ' αμάν την Πόλη μας Μας πήρανε την Πόλη μας και την Αγιά-Σοφιά μας Κλαίγει πικράν η Παναγιά..." (θρήνος για την Άλωση) Συμπληρώθηκαν 555 χρόνια από την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, ας πάμε να θυμηθούμε τις ώρες της άλωσης της Πόλης, όπως ξαναζωντανεύουν, ανάμεσα στην ιστορία και στους θρύλους, στην εξαιρετική περιγραφή του αυστριακού συγγραφέα Στέφαν Τσβάιχ... Το πρωινό εκείνο της 29ης Μαΐου του 1453 το αποκάλεσαν «μοιραίο». Μετά από 1.129 περίπου χρόνια η αυτοκρατορία που γεννήθηκε επί Μεγάλου Κωνσταντίνου το 324 μ.Χ., έσβησε ανίσχυρη και παρηκμασμένη επί Κωνσταντίνου ΙΑ΄ Παλαιολόγου. Το αν βέβαια υπήρξε μοιραία η πτώση ή νομοτελειακή είναι ένα ζήτημα που απασχόλησε πολλούς μελετητές. Ωστόσο το σίγουρο είναι ότι τόσο πολύ συντάραξε τον κόσμο το γεγονός αυτό, ώστε δύσκολα συμβιβάστηκε με την ιδέα του. Γι’ αυτό κατέφυγε στους μύθους για τον Κωνσταντίνο που μαρμαρώθηκε και περιμένει να ζωντανέψει ξανά στην απελευθέρωση της Πόλης, για τη Θεία Λειτουργία που έμεινε στη μέση, όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Αγια – Σοφιά, για τα χρυσόψαρα που ζωντάνεψαν την ώρα που ψήνονταν στο τηγάνι, για την Αγία Τράπεζα που βρίσκεται στα νερά του Βοσπόρου και ένα σωρό άλλα…Οι θρύλοι συντηρούσαν την ελπίδα. Αυτοί οι θρύλοι περιπλεγμένοι με την ιστορία ζωντανεύουν ξανά με τρόπο ιδιαίτερο στο έργο του αυστριακού συγγραφέα Στέφαν Τσβάιχ(1881-1942). Ένα απόσπασμα από την περιγραφή της άλωσης, όπως το έχει περιλάβει στο βιβλίο του «Οι μεγάλες ώρες της ανθρωπότητας», παραθέτουμε στη συνέχεια, για να ανασύρουμε μνήμες, επ’ ευκαιρία της σημερινής ημέρας… «…Στη μία μετά τα μεσάνυχτα, ο σουλτάνος δίνει το σύνθημα της επίθεσης. Υψώνουν μια γιγάντια σημαία και κραυγάζοντας «Αλλάχ, Αλλάχ, ιλ Αλλάχ» εκατό άνδρες οπλισμένοι, ορμούν προς τα τείχη του Βυζαντίου με σκάλες, σκοινιά και αρπάγες. Χτυπούν τα ταμπούρλα, στριγκλίζουν οι σάλπιγγες, χαλούν τον κόσμο τα κύμβαλα και οι πίπιζες, τα ουρλιαχτά των ανδρών και ο κρότος των κανονιών. Όλα αυτά ξεσπάνε σα θύελλα μανιασμένη. Οι πρώτες δυνάμεις που ορμούν στα τείχη, αποκρούονται με τρομερές απώλειες. Είναι οι «μπάσι – μπουζούκοι» στρατιώτες άπειροι, που τα μισόγυμνα κορμιά τους παίζουν κατά κάποιο τρόπο το ρόλο βουλώματος στο σχέδιο επίθεσης του σουλτάνου. Η αποστολή τους συνίσταται στο να κουράσουν και να εξασθενίσουν το εχθρό προτού να κάνουν την αποφασιστική εξόρμησή τους τα εκλεκτά στρατεύματα. Οι άνθρωποι αυτοί, που τους έχουν προηγούμενα φανατίσει, τρέχουν με σκάλες, σκαρφαλώνουν στις επάλξεις, τους γκρεμίζουν, ξανασκαρφαλώνουν ακούραστα γιατί δεν υπάρχει γι’ αυτούς πεδίο υποχώρησης. Πίσω από αυτό το ανθρώπινο κοπάδι που δεν αξίζει τίποτα και είναι προορισμένο να θυσιαστεί, στέκεται ο τακτικός στρατός που τους σπρώχνει ακατάπαυστα στο βέβαιο, σχεδόν θάνατο. Οι αμυνόμενοι, βρίσκονται πάντοτε σε πλεονεκτική θέση, τα βέλη και οι πέτρες δε μπορούν να κάνουν τίποτα στα θωρακισμένα τους πλευρά. Αλλα τους παραμονεύει ένας τρομερός κίνδυνος : 1Η κούραση. Και πάνω σ' αυτό ακριβώς υπολογίζει και ο Μωάμεθ. Πολεμώντας με τις βαρείες πανοπλίες τους στρατεύματα ελαφρά πού τους πιέζουν αδιάκοπα, τρέχοντας ακατάπαυστα απ' το ένα σημείο της επίθεσης στο άλλο, εξαντλούν μεγάλο μέρος της δύναμής τους σ’ αυτόν το λυσσαλέο αγώνα. Κιόταν ύστερα από δυο ώρες – αρχίζει κι όλας να χαράζει – έρχεται το δεύτερο κύμα εφόδου, οι Ανατολίτες, ο αγώνας γίνεται ακόμα δυσκολότερος. Αυτοί, είναι στρατεύματα πειθαρχημένα, καλοεκπαιδευμένα και ντυμένοι ομοιόμορφα με προστατευτικές πανοπλίες. Είναι επίσης πολύ περισσότεροι αριθμητικά και τελείως ξεκούραστοι. Παρ' όλα αυτά οι πολιορκούμενοι τους απέκρουσαν κι' αυτούς και ο σουλτάνος αναγκάστηκε να χρησιμοποίηση και την εφεδρεία του, τους Γενίτσαρους, που ήταν το ανθός του Οθωμανικού στρατού. Αναλαμβάνει αυτοπροσώπως τη διοίκηση αυτών των δώδεκα χιλιάδων νεαρών και. διαλεγμένων στρατιωτών που είναι ο καλύτερος στρατός πού γνώρισε ή Ευρώπη. Ορμούν με μια κραυγή κατά του εξαντλημένου αντιπάλου. Είναι καιρός πια να χτυπήσουν οι καμπάνες της πάλης καλώντας στα τείχη κάθε άνθρωπο πού μπορεί να προσφέρει κάτι. Οι ναύτες, παρατάνε τα καράβια τους για να ενισχύσουν τον αριθμό των αμυνομένων, γιατί σε λίγο θ' αρχίσει ή τελική μάχη. Κατά κακή τύχη των Βυζαντινών, μια πέτρα βρίσκει, τον αρχηγό των Γενοβέζων, το γενναίο κοντοτιέρο Τζουστινιάνι, που τον παίρνουν πληγωμένο βαριά. Η απουσία του αποθαρρύνει για μια στιγμή τους αμυνόμενους. Αλλα τώρα, τρέχει και ο ίδιος ο αυτοκράτορας στα τείχη και κατορθώνουν να ανατρέψουν ακόμα μια φορά τις σκάλες : Ή λύσσα των αμυνομένων είναι ισοδύναμη με τη λύσσα των πολιορκητών και για μια στιγμή ή πόλη φαίνεται πώς σώθηκε. Απ' την απόγνωση της, άντλησε δύναμη κι' απόκρουσε την πιο αγρία έφοδο. Αλλα τότε, ένα τραγικό ατύχημα, ένα απ' τα μυστηριώδη εκείνα γεγονότα πού αναπηδούν στις ανεξιχνίαστες βουλές της ιστορίας, κρίνει ξαφνικά την τύχη του Βυζαντίου. Έχει γίνει κάτι απίστευτο. Πολλοί τούρκοι μπήκαν μέσα στο πρώτο τείχος από ένα ρήγμα πού άνοιξαν σε ένα σημείο εφόδου. Δεν τολμούν να σκαρφαλώσουν στο δεύτερο τείχος. Αλλα, καθώς τριγύριζαν με περιέργεια στον ενδιάμεσο χώρο πού χωρίζει τα δυο τείχη, ανακάλυψαν ότι μια μικρή πορτούλα, η Κερκόπορτα, όπως την έλεγαν , έμενε ανοιχτή. Ήτανε μια μικρή είσοδος για να μπαίνουν μέσα στον καιρό της ειρήνης οι περαστικοί, όταν οι μεγάλες πύλες είχανε κλείσει . Καθώς φαίνεται, επειδή δεν είχε καμία στρατηγική σημασία, ξέχασαν την ύπαρξη της την τελευταία αυτή νύχτα, μέσα στη γενική ταραχή. Οι τούρκοι τα έχασαν βρίσκοντας ένα τόσο εύκολο πέρασμα καταμεσής στο απροσπέλαστο τείχος και στην αρχή νόμισαν πώς είναι παγίδα και όχι αμέλεια. Πραγματικά, τους φαίνεται απίστευτο να μένει εδώ ορθάνοιχτη ήσυχα - ήσυχα μια πόρτα, τη στιγμή πού γύρω απ' τις πόρτες, μπροστά στο παραμικρό ρήγμα και στον τελευταίο εξώστη του τείχους, μαζεύονταν εκατοντάδες άνδρες, ρίχνοντας βροχή πάνω στους επιτιθέμενους ακόντια καί βρασμένο λάδι. Για κάθε ενδεχόμενο, ζητούν αμέσως ενισχύσεις. Ένα τάγμα ξεχύνεται έτσι στους δρόμους της πόλης και ρίχνεται ξαφνικά στα νώτα των ανυποψίαστων υπερασπιστών. Οι έλληνες στρατιώτες, βλέποντας τους τούρκους , μπήγουν τη μοιραία κραυγή: «Πάρθηκε η Πόλη!». «Πάρθηκε η πόλη», κραυγάζουν και οι Τούρκοι, ακόμα δυνατότερα. Στους πολέμους, ή ψεύτικη είδηση προκαλεί πάντοτε μεγαλύτερες καταστροφές απ΄ τα κανόνια. Καί το νέο τούτο έσπασε κάθε αντίσταση. Οι μισθοφόροι, νομίζοντας πώς προδόθηκαν, εγκαταλείπουν τις θέσεις τους για να; καταφύγουν στο λιμάνι και στα καράβια, όσο είναι καιρός ακόμα. Μάταια ο Κωνσταντίνος, μαζί με μερικούς πιστούς του, ορμάει κατά πάνω στους εισβολείς : Σκοτώνεται σαν άγνωστος, μέσα στη γενική αναστάτωση. Και μόνο την άλλη μέρα θα αναγνωρίσουν το πτώμα του, ανάμεσα σ' ένα σωρό άλλα, απ' τα κόκκινα σανδάλια του, πού ήτανε στολισμένα με χρυσό αητό, καί θα καταλάβουν έτσι ότι ο τελευταίος Βυζαντινός αυτοκράτορας έπεσε ένδοξα, σα Ρωμαίος, μαζί με την αυτοκρατορία του. Η Κερκόπορτα, ένα σπυράκι σκόνης, καθάρισε την ιστορία του κόσμου. Η ιστορία παίζει συχνά με τους αριθμού. Η λεηλασία του Βυζαντίου, έγινε 1000 ακριβώς χρόνια μετά τη μνημειώδη κατάληψη της Ρώμης από τους Βανδάλους. Μόλις νίκησε ο Μωάμεθ, κράτησε το φοβερό όρκο του. Μετά τη σφαγή, αφήνει στη διάκριση των πολεμιστών του τα πάντα: Σπίτια, εκκλησίες, μοναστήρια καί παλάτια, άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Χιλιάδες στρατιώτες τρέχουν σα δαίμονες μέσα στους δρόμους, προσπαθώντας να ξεπεράσει ο ένας τον άλλο. Ή πρώτη έφοδος έγινε στις εκκλησίες που ήτανε γεμάτες διαμαντικά καί χρυσά σκεύη. Όταν μπαίνουν μέσα σ' ένα σπίτι, κρεμάνε το λάβαρο τους στην πόρτα του, για να ειδοποιηθούν οι άλλοι ότι ή λεία του σπιτιού αυτού είναι δική τους. Εκεί μέσα, δε βρίσκουν μόνο στολίδια, υφάσματα καί κάθε είδους κινητά πλούτη. Βρίσκουν επίσης και γυναίκες που θα πουληθούν στα σαράγια, άντρες και παιδιά πού θα πάνε στα σκλαβοπάζαρα. Με το καμτσίκι, βγάζουν έξω απ' τις εκκλησιές κοπάδια - κοπάδια τους δυστυχισμένους πού κατέφυγαν εκεί μέσα, σφάζουν τους γέρους — πλάσματα περιττά και στόματα άχρηστα — καί περνούν τους νέους δεμένους σαν κτήνη. Συγχρόνως, καταστρέφουν τα πάντα με λύσσα και ηλιθιότητα. Όλα τα πολύτιμα κειμήλια και τα έργα τέχνης, πού περισώθηκαν απ" τη λεηλασία των σταυροφόρων, εξ ίσου, ίσως,- τρομερή, σπάζονται τώρα, γκρεμίζονται, γίνονται κομμάτια απ' αυτούς τους παράφρονες. Καταστρέφουν πολύτιμους πίνακες, γκρεμίζουν με σφυριά τα θαυμαστότερα αγάλματα, σκίζουν ή βρωμίζουν τα βιβλία πού θα κληροδοτούσαν στο μέλλον τη σοφία των αιώνων, τον αθάνατο θησαυρό της ελληνικής σκέψης και ποίησης. Ή ανθρωπότητα δε θα μπόρεση να εκτίμηση ποτέ σε όλη του την έκταση το κακό πού μπήκε απ' την Κερκόπορτα εκείνη τη μοιραία ώρα, ούτε και το τι έχασε ο κόσμος του πνεύματος με την κατάληψη της Ρώμης, της "Αλεξάνδρειας και του Βυζαντίου. Ό Μωάμεθ, μόνο το απόγευμα μπήκε στην πόλη, όταν τέλειωσε πια ή σφαγή. Περήφανος και σοβαρός, περνάει καβάλα στο υπέροχο άλογο του μπροστά απ' τις άγριες σκηνές της λεηλασίας, χωρίς να γυρίσει καθόλου το κεφάλι του, παραμένοντας πιστός στην υπόσχεση του να μη διακόψει το τρομερό έργο των στρατιωτών του, πού του χάρισαν τη νίκη. Ή πρώτη του πράξη είναι ανιδιοτελής, γιατί τώρα, εκπληρώθηκαν οι πόθοι του: Πορεύεται προς την Αγια- Σοφιά, προς την αστραφτερή καρδιά του Βυζαντίου. Πενήντα μέρες και περισσότερο, Έβλεπε απ' τη σκηνή του με λαχτάρα, να λάμπει ο σταυρός πάνω στον τρούλο αυτής της εκκλησίας πού θα πέραση τώρα τις πύλες της νικητής. Αλλα συγκρατεί ακόμα μια φορά την ανυπομονησία του: θέλει να ευχαρίστηση πρώτα τον Αλλάχ, πριν του αφιέρωση οριστικά αυτή την εκκλησία. Κατεβαίνει απ' το άλογο του καί γονατίζει ταπεινά στο έδαφος για να προσευχηθεί. Ύστερα, παίρνει μια χούφτα χώμα καί το ρίχνει στο κεφάλι του για να θυμηθεί πώς είναι κι' αυτός θνητός και πως δεν πρέπει να υπερηφανεύεται για το θρίαμβο του. Μόνο αφού έδειξε έτσι στο θεό την ταπεινοφροσύνη του ανασήκωσε το κορμί του. Καί ο πρώτος υπηρέτης του Αλλάχ, μπαίνει στη μητρόπολη του Ιουστινιανού, στον ιερό ναό της Σοφίας του Θεού. Ό Μωάμεθ, κοιτάζει με συγκινημένη περιέργεια το υπέροχο αυτό οικοδόμημα, με τους ψηλούς θόλους με τα αστραφτερά μάρμαρα καί μωσαϊκά, με τις λεπτές κολώνες που φαίνονται σα να ξεπηδάνε στο φως απ' το σκοτάδι. Νιώθει πώς δεν ανήκει σ' αυτόν τούτο το υπέροχο παλάτι της προσευχής, αλλά στο θεό. Καλεί αμέσως έναν ιμάμη που ανεβαίνει στον άμβωνα και κηρύσσει τη μουσουλμανική πίστη, ενώ ο ίδιος, με το πρόσωπο γυρισμένο κατά τη Μέκκα, απευθύνει στον Αλλάχ, τον κυρίαρχο του κόσμου, την πρώτη προσευχή που ειπώθηκε γι' αυτόν μέσα σ' αύτη τη χριστιανική εκκλησία. Την άλλη μέρα, οι εργάτες διατάχθηκαν να εξαφανίσουν όλα τα σύμβολα της χριστιανικής πίστης. Καταστρέφουν το ιερό, σοβατίζουν τις θρησκευτικές παραστάσεις που είχανε γίνει με μωσαϊκά, και ο σταυρός πού δέσποζε στην Αγια-Σοφιά, κι άπλωνε χίλια χρόνια τα μπράτσα του για να αγκαλιάσει τον πανανθρώπινο πόνο, γκρεμίζεται με πάταγο. Ό κρότος πού έκανε πέφτοντας, αντηχεί σε όλη την εκκλησία και πολύ μακρύτερα ακόμα. Με την πτώση του ανατριχιάζει ολόκληρη ή Δύση. Η είδηση αυτή, βρίσκει τρομερή απήχηση στη Ρώμη, στη Γένοβα, στη Βενετία κι εξαπλώνεται σαν απειλητικό μπουμπουνητό πάνω απ’ τη Γαλλία και τη Γερμανία. Η Ευρώπη, βλέπει τρέμοντας πώς με την ενοχή αδιαφορία της, εισέβαλε στο έδαφος της μια δύναμη καταστροφική, μια δύναμη που θα παράλυση την ισχύ της για πολλούς αιώνες. Αλλα στην ιστορία, όπως και στη ζωή των ανθρώπων, ή λύπη δεν επανορθώνει την απώλεια μιας στιγμής και χίλια χρόνια, δε μπορούν να εξαγοράσουν μια ώρα αμέλειας….» Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έπεσε μαχόμενος ηρωικά σαν απλός στρατιώτης. Προηγουμένως είχε απορρίψει πρόταση του Μωάμεθ να παραδώσει την Πόλη με μια περίφημη φράση: «Το δε την Πόλιν σοι δούναι, ουτ’ εμόν εστίν ουτ' άλλου των κατοικούντων εν ταύτη. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών». Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΟΥ ΜΠΛΕ ΔΙΑΜΑΝΤΙΟΥ
Η Ιστορία πολλές φορές δημιουργεί ένα ιδιαίτερο είδος παιχνιδιών. Παιχνίδια που εμπεριέχουν συμπτώσεις και που εμείς οι άνθρωποι αναγνωρίζουμε σε αυτά, κάτι πέρα απο τύχη. Ορισμένα αντικείμενα ανά τους αιώνες, ταυτίστηκαν με συμπτώσεις και χαρακτηρίστηκαν είτε ‘ευλογημένα’ είτε ‘καταραμένα’. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει και το φημισμένο διαμάντι Χόουπ (Hope).
Από τότε που το πρώτο διαμάντι ανακαλύφθηκε στη πεδιάδα της νότιας Ινδίας, τον 9ο αιώνα π.Χ., η εκθαμβωτική πολύτιμος λίθος έχει αιχμαλωτίσει τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων. Φως στην ιστορία του περιβόητου <<καταραμένου>> διαμαντιού Χόουπ(Hope) έριξε μια ομάδα Αμερικάνων επιστημόνων που ακολούθησαν τα ίχνη του μέσα στον χρόνο.Πρόκειται για το μεγαλύτερο μπλε διαμάντι στον κόσμο,βάρους 45,52 καρατίων. Σύμφωνα με τους ερευνητές έχει γαλλική προέλευση και παλαιότερα κοσμούσε το στέμμα του Λουδοβίκου ΙΔ’. Σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Smithsonian της Ουάσινγκτον,ενώ στο παρελθόν είχε διαφόρους ιδιοκτήτες. Λέγεται μάλιστα ότι τον 17ο αιώνα αγοράσθηκε στην Ινδία από έναν έμπορο ονόματι Ζαν-Μπατίστ Ταβερνιέ. Στη συνέχεια,περιήλθε στη κατοχή του Λουδοβίκου ΙΔ’,για να εξαφανισθεί κατά τη Γαλλική Επανάσταση και να περιέλθει αργότερα στην κατοχή του Βρετανού βασιλιά Γεωργίου Δ’. Στη συνέχεια,δημοπρατήθηκε και αγοράσθηκε στο Λονδίνο από τον Henry Philip Hope,από τον οποίο έλαβε και το όνομα του. Τελικά,μετά από αρκετές ακόμη περιπέτειες κατέληξε στις ΗΠΑ. Ο θρύλος,όμως, θέλει το διαμάντι αυτό να είναι καταραμένο,επειδή ο Ταβερνιέ το έκλεψε από το μάτι του αγάλματος της Σίτα,θεάς των Ινδουιστών. Τον ίδιο τον Ταβερνιέ τον κατεσπάραξαν άγρια σκυλιά στη Ρωσία,ενώ η κατάρα φαίνεται ότι πέρασε και στον Λουδοβίκο ΙΣΤ’ ,ο οποίος αποκεφαλίσθηκε. Ο μύθος φαίνεται ότι επιβεβαιώθηκε,καθώς και οι υπόλοιποι κάτοχοί του γνώρισαν δεινά και δυστυχίες,ανάμεσα σε αυτούς και η οικογένεια Χόουπ,η οποία χρεωκόπησε. Πάντως,οι εκπρόσωποι του Μουσείου απορρίπτουν τον μύθο και την <<ύποπτη>> πορεία του διαμαντιού στον χρόνο,δηλώνοντας ότι,από τη στιγμή που το απέκτησαν,έχει γίνει το πλέον δημοφιλές τους έκθεμα. Η λίστα των ατόμων ωστόσο, που είχαν στη κατοχή τους το μπλέ διαμάντι έχουν ένα κοινό. Ανακαλύψτε το: Η ‘κατάρα’ του μπλέ διαμαντιού Dec 12, 2010 No Comments by Omega Η Ιστορία πολλές φορές δημιουργεί ένα ιδιαίτερο είδος παιχνιδιών. Παιχνίδια που εμπεριέχουν συμπτώσεις και που εμείς οι άνθρωποι αναγνωρίζουμε σε αυτά, κάτι πέρα απο τύχη. Ορισμένα αντικείμενα ανά τους αιώνες, ταυτίστηκαν με συμπτώσεις και χαρακτηρίστηκαν είτε ‘ευλογημένα’ είτε ‘καταραμένα’. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει και το φημισμένο διαμάντι Χόουπ (Hope). Από τότε που το πρώτο διαμάντι ανακαλύφθηκε στη πεδιάδα της νότιας Ινδίας, τον 9ο αιώνα π.Χ., η εκθαμβωτική πολύτιμος λίθος έχει αιχμαλωτίσει τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων. Φως στην ιστορία του περιβόητου <<καταραμένου>> διαμαντιού Χόουπ(Hope) έριξε μια ομάδα Αμερικάνων επιστημόνων που ακολούθησαν τα ίχνη του μέσα στον χρόνο.Πρόκειται για το μεγαλύτερο μπλε διαμάντι στον κόσμο,βάρους 45,52 καρατίων. Σύμφωνα με τους ερευνητές έχει γαλλική προέλευση και παλαιότερα κοσμούσε το στέμμα του Λουδοβίκου ΙΔ’. Σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Smithsonian της Ουάσινγκτον,ενώ στο παρελθόν είχε διαφόρους ιδιοκτήτες. Λέγεται μάλιστα ότι τον 17ο αιώνα αγοράσθηκε στην Ινδία από έναν έμπορο ονόματι Ζαν-Μπατίστ Ταβερνιέ. Στη συνέχεια,περιήλθε στη κατοχή του Λουδοβίκου ΙΔ’,για να εξαφανισθεί κατά τη Γαλλική Επανάσταση και να περιέλθει αργότερα στην κατοχή του Βρετανού βασιλιά Γεωργίου Δ’. Στη συνέχεια,δημοπρατήθηκε και αγοράσθηκε στο Λονδίνο από τον Henry Philip Hope,από τον οποίο έλαβε και το όνομα του. Τελικά,μετά από αρκετές ακόμη περιπέτειες κατέληξε στις ΗΠΑ. Ο θρύλος,όμως, θέλει το διαμάντι αυτό να είναι καταραμένο,επειδή ο Ταβερνιέ το έκλεψε από το μάτι του αγάλματος της Σίτα,θεάς των Ινδουιστών. Τον ίδιο τον Ταβερνιέ τον κατεσπάραξαν άγρια σκυλιά στη Ρωσία,ενώ η κατάρα φαίνεται ότι πέρασε και στον Λουδοβίκο ΙΣΤ’ ,ο οποίος αποκεφαλίσθηκε. Ο μύθος φαίνεται ότι επιβεβαιώθηκε,καθώς και οι υπόλοιποι κάτοχοί του γνώρισαν δεινά και δυστυχίες,ανάμεσα σε αυτούς και η οικογένεια Χόουπ,η οποία χρεωκόπησε. Πάντως,οι εκπρόσωποι του Μουσείου απορρίπτουν τον μύθο και την <<ύποπτη>> πορεία του διαμαντιού στον χρόνο,δηλώνοντας ότι,από τη στιγμή που το απέκτησαν,έχει γίνει το πλέον δημοφιλές τους έκθεμα. Η λίστα των ατόμων ωστόσο, που είχαν στη κατοχή τους το μπλέ διαμάντι έχουν ένα κοινό. Ανακαλύψτε το: Τα θύματα της κατάρας Jean Baptiste Tavernier Έκλεψε το διαμάντι από ένα Ινδουϊστικό ναό και τον κατασπαράξανε άγριοι σκύλοι. Louis XIV (Βασιλιάς της Γαλλίας) Αγόρασε το διαμάντι από τον Ταβερνιέ και πέθανε από γάγγραινα. Marquise de Montespan (Ερωμένη του Louis XIV) Φόρεσε το διαμάντι και σύντομα την παράτησε ο βασιλιάς. Nicholas Fouquet (Φύλακας των κοσμημάτων του στέμματος) Φόρεσε το διαμάντι για μια γιορτινή περίσταση, και αργότερα αφορίστηκε, φυλακίστηκε και εκτελέστηκε. Louis XVI (Βασιλιάς της Γαλλίας) Κληρονόμησε το διαμάντι και αποκεφαλίστηκε κατά την επανάσταση. Marie Antoinette (Βασίλισσα της Γαλλίας) Φόρεσε το διαμάντι και αποκεφαλίστηκε κατά την επανάσταση. Princess de Lamballe (μέλος της βασιλικής αυλής) Φόρεσε το διαμάντι και κομματιάστηκε από εξαγριωμένο όχλο Wilhelm Fals Ξανά-έκοψε το διαμάντι και τον λήστεψε και τον σκότωσε ο ίδιος του ο γιος., Hendrik. Hendrik Fals Αυτοκτόνησε το 1830. Francis Beaulieu (έμπορος διαμαντιών) Πούλησε το διαμάντι και πέθανε μέσα στη μιζέρια. George IV (Βασιλιάς της Αγγλίας) Ήταν κάτοχος του διαμαντιού και πέθανε μέσα σε βαθιά χρέη. Henry Philip Hope (Εύπορος Άγγλος τραπεζίτης) Ήταν κάτοχος του διαμαντιού και πέρασε από πολλές δυστυχίες, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου του μοναχογιού του. Lord Francis Hope Κληρονόμησε το διαμάντι και υπέστη ένα σκάνδαλο, ένα δυστυχισμένο γάμο, και οικονομική καταστροφή. May Yohe (γυναίκα του Francis Thomas Hope) Φόρεσε το διαμάντι και πέθανε άπορη. Simon Frankel (Χρηματιστής διαμαντιών) Αγόρασε το διαμάντι το 1901 και συνάντησε σημαντικές οικονομικές δυσκολίες Jacques Colot Τρελάθηκε και αυτοκτόνησε Prince Ivan Kanitovski Δολοφονήθηκε από Ρώσους επαναστάτες Mlle. Lorens Ladue Δανείστηκε το διαμάντι από τον εραστή της, Ivan, και δολοφονήθηκε από τον ίδιο. Simon Maoncharides (Έλληνας Χρηματιστής διαμαντιών) Αγόρασε το διαμάντι και έριξε το αμάξι του σε ένα γκρεμό σκοτώνοντας τον εαυτό του, τη γυναίκα του και το παιδί του. Habib Bey (Πέρσης έμπορος διαμαντιών) Κάτοχος του διαμαντιού για σύντομο χρονικό διάστημα. Πνίγηκε σε ναυάγιο γαλλικού ατμόπλοιου το 1909. Abdul Hamid II (Σουλτάνος Τουρκίας) Πλήρωσε 400,000 δολάρια για το διαμάντι και έχασε την οθωμανική αυτοκρατορία σε εξέγερση. Abu Sabir (Υπηρέτης του σουλτάνου) Γυάλισε το διαμάντι του σουλτάνου και φυλακίστηκε και βασανίστηκε Zubayda (Η αγαπημένη παλλακίδα του σουλτάνου) Φόρεσε το διαμάντι και μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου Kulub Bey (Φύλακας του διαμαντιού του σουλτάνου) Κρεμάστηκε Jehver Agha (Υπεύθυνος του θησαυροφυλακίου του σουλτάνου) Επιχείρησε να κλέψει το διαμάντι και κρεμάστηκε. Evalyn Walsh McLean (ιδιοκτήτρια) Αγόρασε το διαμάντι από τον Pierre Cartier. Η πεθερά της πέθανε αμέσως μετά, ο πρωτότοκός γιος της πέθανε σε αυτοκινητιστικό ατύχημα 9 χρονών, ο άντρας της την παράτησε για μια άλλη, σπατάλησε την περιουσία τους, έπαθε ατροφία εγκεφάλου από τον αλκοολισμό και πέθανε σε ψυχιατρική κλινική, ενώ η κόρη της πέθανε από υπερβολική δόση στα είκοσι πέντε της. James Todd (Ταχυδρόμος) Παρέδωσε το διαμάντι στο ινστιτούτο και συνέθλιψε το πόδι του σε δυστύχημα με φορτηγό, τραυματίστηκε στο κεφάλι σε αυτοκινητιστικό ατύχημα, και κάηκε ολοσχερώς το σπίτι του. Δεντρολίβανο
Σε πολλές λαϊκές παραδόσεις το βοτάνι συνδέεται με την Παρθένο Μαρία. Ο θρύλος θέλει το φυτό να έχει αρχικά λευκά λουλούδια. Όμως, κατά τη φυγή της στην Αίγυπτο, η Μαρία άπλωσε κάποια στιγμή τον μπλε επενδύτη της σ’ ένα θάμνο δεντρολίβανου. Όταν τον μάζεψε, τα λουλούδια του είχαν πάρει ένα γλυκό μπλε χρώμα. Από τότε, τα λουλούδια του δεντρολίβανου έχουν μπλε χρώμα προς τιμή της Παρθένου. Λέγεται ότι το δεντρολίβανο γίνεται τόσο ψηλό όσο ήταν ο Ιησούς και ότι όταν γίνεται 33 ετών, την ηλικία του Ιησού όταν σταυρώθηκε, είτε σταματά να μεγαλώνει, είτε μαραίνεται. Σε πολλούς τόπους πίστευαν ότι το δεντρολίβανο ευδοκιμεί μόνο κοντά σε ενάρετους και το θεωρούσαν ως σύμβολο της Γέννησης του Χριστού. Το θεωρούσαν ως ένα από τα δύο βότανα που πήραν οι πρωτόπλαστοι μαζί τους όταν εκδιώχτηκαν από τον Παράδεισο. Γι’ αυτό και ο Θεός έδωσε στο βοτάνι αυτό ιδιαίτερες θεραπευτικές δυνάμεις, ώστε να ανακουφίζει την ανθρωπότητα.
Η ονομασία του φυτού, Ροσμαρίνος,( αρισμαρί στην Κρήτη) προέρχεται από τη λατινική λέξη Ros Marinus, «δροσιά της θάλασσας», επειδή ευδοκιμεί σε παράκτιες περιοχές. Στην παλαιά «γλώσσα» των λουλουδιών συμβολίζει την πίστη, ενώ τώρα σημαίνει: «η παρουσία σου με αναζωογονεί». Κουκίδης Κωνσταντίνος
_Όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Αθήνα, 27 Απριλίου 1941, η πρώτη τους δουλειά
ήταν να στείλουν ένα... απόσπασμα υπό τον λοχαγό Γιάκομπι και τον υπολοχαγό Έλσνιτς για να κατεβάσει τη Γαλανόλευκη από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και να υψώσει τη σβάστικα. Δεξιά ο Παρθενώνας, αριστερά οι Καρυάτιδες. Από την ελιά τής Αθηνάς οι Γερμανοί αντικρίζουν στο ακραίο σημείο τού βράχου τής Ακρόπολης πού δεσπόζει τής πόλης, την γαλανόλευκη σημαία πού θ' αντικατασταθεί από τον αγκυλωτό σταυρό. Η εθνική Σημαία με το μεγάλο σταυρό στην μέση λάμπει και τα χρώματά της τονίζουν και τονίζονται από τον Παρθενώνα που στέκει αγέρωχος και όμορφος όπως πάντα. Εκεί στην θέση Καλλιθέα, στο ανατολικό σημείο του Ιερού Βράχου ο επικεφαλής του αποσπάσματος ζήτησε από τον εύζωνο που φρουρούσε τη σημαία μας να την κατεβάσει και να την παραδώσει. Ο απλός αυτός φαντάρος, όταν στις 8:45 το πρωί έφθασαν μπροστά του οι κατακτητές της χώρας μας και με το δάκτυλο στην σκανδάλη των πολυβόλων τους, τον διέταξαν να κατεβάσει το Εθνικό μας σύμβολο, δεν έδειξε κανένα συναίσθημα. Δεν πρόδωσε την τρικυμία της ψυχής του. Ψυχρός, άτεγκτος και αποφασισμένος.. απλά αρνήθηκε! Οι ώρες της περισυλλογής, που μόνος του είχε περάσει δίπλα στην σημαία, τον είχαν οδηγήσει στη μεγάλη απόφαση."ΟΧΙ"! Αυτό μονάχα πρόφερε και τίποτε άλλο. Μια απλή λέξη, με πόση όμως τεράστιασημασία και αξία. Η Ελληνική μεγαλοσύνη σε όλη την απλή μεγαλοπρέπειά της κλεισμένη μέσα σε δύο συλλαβές! Ξέρουν απ' αυτά οι Έλληνες.. Ο λοχαγός Γιάκομπι διέταξε έναν Γερμανό στρατιώτη να το πράξει. Ο στρατιώτης την κατέβασε κι αφού με τη βοήθεια ενός συναδέλφου του την δίπλωσε πολύ προσεκτικά, την παρέδωσε στα χέρια του Έλληνα φρουρού. Ο εύζωνας κοίταξε για λίγα δευτερόλεπτα με κατεβασμένο κεφάλι το διπλωμένογαλανόλευκο πανί πάνω στα χέρια του. Κι ύστερα τυλίχτηκε με τη σημαία,έτρεξε ως την άκρη του Ιερού Βράχου και μπρος στα μάτια των εμβρόντητων Γερμανών ρίχτηκε μ' ένα σάλτο στον γκρεμό, βάφοντας το εθνικό μας σύμβολο με το τίμιο αίμα του. Οι Γερμανοί σκύβουν πάνω από το κενό: 60 μέτρα πιο κάτω, κείτεται ο Εύζωνας, νεκρός πάνω στον βράχο, σκεπασμένος με το σάβανο πού διάλεξε. Οι δύο Γερμανοί αξιωματικοί, πού είναι επί κεφαλής των εμπροσθοφυλακών, ο αρχηγός ιππικού Γιάκομπι και ο λοχαγός Έλσνιτς τής 6ης ορεινής μεραρχίας,χρησιμοποιούν τον ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών για να στείλουν μήνυμα στον Χίτλερ: «Μάϊν Φύρερ, στις 27 Απριλίου, στις 8 και 10, εισήλθαμε εις τας Αθήνας, επί κεφαλής των πρώτων γερμανικών τμημάτων στρατού, και στις 8 και 45, υψώσαμε την σημαία τού Ράϊχ πάνω στην Ακρόπολη και στο Δημαρχείο. Χάϊλ,μάϊν Φύρερ». Η γερμανική στρατιωτική διοίκηση Αθηνών υποχρέωσε την προδοτική κυβέρνηση Τσολάκογλου να δημοσιεύσει στον Τύπο ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία ο φρουρός της σημαίας μας, υπέστη έμφραγμα από την συγκίνηση όταν του ζητήθηκε να την παραδώσει. Όμως οι στρατιώτες κι οι επικεφαλής του γερμανικού αποσπάσματος είχαν συγκλονιστεί απ' αυτό που είδαν και δεν κράτησαν το στόμα τους κλειστό. Στις 9 Ιουνίου η είδηση δημοσιεύθηκε στην DAILY MAIL με τίτλο: "A Greek carries his flag to the death" (Ένας Έλληνας φέρει την σημαία του έως τον θάνατο). Η θυσία του Έλληνα στρατιώτη έγινε αιτία να εκδοθεί διαταγή από τον Γερμανό φρούραρχο να υψώνεται και η ελληνική σημαία δίπλαστη γερμανική.Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, εκεί στα Αναφιώτικα κάτω από τον Ιερό Βράχο,ζούσαν ακόμα αυτόπτες μάρτυρες, που είδαν το παλικάρι να γκρεμοτσακίζεται μπροστά στα μάτια τους τυλιγμένο με την Γαλανόλευκη. Και κάθε χρόνο, στο μνημόσυνό του στις 27 Απριλίου, άφηναν τα δάκρυά τους να κυλήσουν στη μνήμη του. Ουδείς ενδιαφέρθηκε ποτέ να καταγράψει την μαρτυρία τους. Μου'χει ψήσει το ψάρι στα χείλη
_
Ο λαός του Βυζαντίου γιόρταζε με μεγάλη κατάνυξι και πίστι όλες τις μέρες της Σαρακοστής. Το φαγητό του ήταν μαρουλόφυλλα βουτηγμένα στο ξύδι,μαυρομμάτικα φασόλια,φρέσκα κουκιά και θαλασσινά. Στα μοναστήρια όμως,ήταν ακόμα πιο αυστηρά,αν και πολλοί καλόγεροι,που δεν μπορούσαν να κρατήσουν περισσότερο την νηστεία,έκαναν πολλές κρυφές αμαρτίες κι έτρωγαν αυγά ή έπιναν γάλα. Αν τύχαινε όμως κάποιος από αυτούς να πέσει στην αντίληψι των άλλων,ότι δηλαδή είχε σπάσει την νηστεία, καταγγελόταν αμέσως στο ηγουμενοσυμβούλιο και καταδικαζόταν στις πιο αυστηρές ποινές. Κάποτε λοιπόν ,ένας καλόγερος, ο Μεθόδιος, πιάστηκε να τηγανίζει ψάρια μέσα σε μια σπηλιά,που ήταν κοντά στο μοναστήρι. Το αμάρτημά του θεωρήθηκε φοβερό...Το ηγουμενοσυμβούλιο τον καταδίκασε τότε στην εξής τιμωρία: Διέταξε και του γέμισαν το στόμα με αναμμένα κάρβουνα και εκεί πάνω έβαλαν ένα ωμό ψάρι,για να ψηθεί...! Το γεγονός αυτό το αναφέρει ο Θεοφάνης. Φυσικά ο καλόγερος πέθανε μετά από λίγο μέσα σε φρικτούς πόνους. Έτσι έμεινε μέχρι και τις μέρες μας η φράσι ''μου' ψησε το ψάρι στα χείλη...'' ,ή ''του' ψησε το ψάρι...'' κλπ, όταν κάποιος ταλαιπωρείται πάρα πολύ..! Βιεννέζικος καφές
Μόλις τελείωσε η πολιορκία της Βιέννης του 1683 οι Αυστριακοί βρήκαν πολλά σακιά με καφέ στο τουρκικό στρατόπεδο. Ο πολωνός βασιλιάς Ιωάννης Γ΄ Σομπιέσκι χάρισε το πολύτιμο εμπόρευμα στον Φράνσιζεκ Γερζί Κουλτσζίκι για να τον ανταμείψει για τις υπηρεσίες του ως κατασκόπου κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Βιέννης. Ο επιτήδειος κατάσκοπος άνοιξε το πρώτο καφέ της Βιέννης και το τρίτο της Ευρώπης το 1684. Ο μύθος λέει ότι στο καφέ είτε ο ίδιος ο Κουλτσζίκι είτε ο Μάρκο ντ΄Αβιάνο, καπουτσίνος μοναχός πρόσθεσε μέλι και γάλα στον πικρό καφέ, εφευρίσκοντας έτσι τον «καπουτσίνο».
Θεαγένης ο Θάσιος
Ο Θεαγένης ο Θάσιος αποτελεί έναν από τους διασημότερους αθλητές της αρχαιότητας, που διακρίθηκε κυρίως στο Παγκράτιο. Έζησε κατά το πρώτο μισό του 5ου π.Χ. αιώνα, καταγόταν από τη Θάσο και ήταν γιος του Τιμοσθένη που ήταν ιερέας στον ναό του Ηρακλή .
Όταν ήταν εννέα χρονών ο Θεαγένης γυρίζοντας από το σχολείο είδε στην αγορά ένα μπρούτζινο άγαλμα θεού και του άρεσε τόσο πολύ που το άρπαξε από τη βάση του και κουβαλώντας το στους ώμους το πήγε στο σπίτι του. Καθώς αποκαλύφθηκε η πράξη του αυτή, που θεωρείτο ιεροσυλία, κάποιοι παρά το νεαρό της ηλικίας του ζήτησαν για αυτόν την ποινή του θανάτου. Για καλή του τύχη πρυτάνευσε η λογική ενός γέροντα, που δήλωσε πως αρκούσε ως τιμωρία να κουβαλήσει το άγαλμα πάλι πίσω στη θέση του. Το συμβάν αυτό έκανε το όνομα του Θεαγένη για πρώτη φορά ευρύτερα γνωστό. Ο Θεαγένης έλαβε μέρος για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς αγώνες το 480 π.Χ. στο άθλημα της πυγμής (πυγμαχίας), στεφόμενος μάλιστα Ολυμπιονίκης. Τέσσερα χρόνια αργότερα αγωνίστηκε στην Ολυμπιάδα του 476 π.Χ. στο Παγκράτιο, επικρατώντας και πάλι. Καταγράφονται εκτός από τις Ολυμπιακές του νίκες, σύμφωνα με τον Παυσανία τουλάχιστον 3 νίκες στα Πύθια, 9 στα Νέμεα και 10 στα Ίσθμια, άλλες στην πυγμή και άλλες στο παγκράτιο. Σε κάποιους αγώνες προς τιμήν του Αχιλλέα αγωνίστηκε στον δόλιχο δρόμο (δρόμος αντοχής, μήκους 2 σταδίων: ~3600 μ.) και επίσης νίκησε. Ο συνολικός αριθμός των νικών του σε αγώνες φθάνει σύμφωνα με διάφορες πηγές μεταξύ 1200[1] και 1400[2] Αναρτήθηκε άγαλμα του Θεαγένη στην ιερή Άλτιδα της Ολυμπίας. Ο Θεαγένης δοξασμένος από τις πολλές επιτυχίες έγινε αντικείμενο λατρείας στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Μετά το θάνατό του οι Θάσιοι έστησαν στο νησί ανδριάντα προς τιμήν του. Σύμφωνα με τον Παυσανία, κάποιος που εν ζωή δεν είχε ποτέ καταφέρει να νικήσει τον Θεαγένη, πήγαινε κάθε νύχτα και χτυπούσε και μαστίγωνε τον ανδριάντα του. Μια βραδιά το άγαλμα φεύγοντας από τη βάση του έπεσε και σκότωσε τον άνθρωπο αυτόν. Την επόμενη μέρα τα παιδιά του κατηγόρησαν το άγαλμα για το φόνο του πατέρα τους και ζήτησαν να εφαρμοστεί ο νόμος, που προέβλεπε ισόβια εξορία από το νησί. Έτσι αποφασίστηκε να απομακρυνθεί ο ανδριάντας, που πετάχθηκε στη θάλασσα. Σύντομα μετά την πράξη αυτή η Θάσος πλήγηκε από μεγάλη ξηρασία. Ακολουθώντας έναν δελφικό χρησμό οι Θάσιοι επανέφεραν όλους τους εξόριστους στο νησί, αλλά μάταια. Μια δεύτερη επίσκεψη στην Πυθία έδωσε τον ίδιο χρησμό, επισημαίνοντάς τους όμως πως δεν τον είχαν ακολουθήσει την πρώτη φορά, αφού δεν είχαν επαναφέρει το "εξόριστο" άγαλμα του Θεαγένη. Καθώς απορούσαν πώς θα βρουν το άγαλμα στο βυθό, ένα ψαροκάικο αλίευσε τον ανδριάντα. Μόλις αποκαταστάθηκε αυτός ξανά στο βάθρο του, έπαυσε η ξηρασία. Πολλοί Θάσιοι θεώρησαν πως ο Θεαγένης ήταν Θεός-θεραπευτής, άρχισαν να τον λατρεύουν και να του προσφέρουν θυσίες. Το αυγό του Κολόμβου
Είναι μια λογοτεχνική παράδοση και πιθανό ιστορικό γεγονός σχετικά με τη σημασία της περιόδου των μεγάλων ανακαλύψεων με πρωταγωνιστή τον ίδιο τον Κολόμβο.
Οταν οι φίλοι του Κολόμβου τον πείραζαν λέγοντας του ότι η ανακάλυψη της Αμερικής ήταν κάτι πολύ εύκολο, αφού το μόνο που είχα να κάνει κανείς ήταν να χαράξει πορεία προς τα δυτικά και να συνεχίσει να πηγαίνει. Τότε αυτός τους ζήτησε να προσπαθήσουν στηρίξουν ένα αυγό όρθιο. Προσπάθησαν όλοι, και τελικά όλοι απέτυχαν! Τότε ο Κολόμβος πήρε το αυγό, έσπασε τη μία άκρη του και το στήριξε πάνω σε αυτήν. Φυσικά οι φίλοι του διαμαρτυρύθηκαν γιατί, όπως είπαν, νόμισαν ότι το αυγό δεν έπρεπε να σπάσει. |