ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΚΑΙ ΡΩΣΟΥΣ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ Ή ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (απο το site "Διαδικτυακά Μαθήματα") ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ (άσκηση απο www.spirit16blogspot.com) ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ (απο www.spirit16blogspot.com) |
ΟΙ ΡΩΣΟΙ
_
Κατέβηκαν από τη Σκανδιναβία και εγκαταστάθηκαν στην Ανατολική Ευρώπη.Στην αρχή είχαν και αυτοί φιλικές σχέσεις με το Βυζάντιο κατόπιν όμως(860)επιτέθηκαν κατά της Κων/πολης. Η επίθεση όμως αποκρούστηκε.Τα επόμενα χρόνια έγιναν συμφωνίες μεταξύ Βυζαντίου και Ρώσων.Η επόμενη σύγκρουσή τους ήταν επί αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή που τους ανάγκασε να υποχωρήσουν από τα εδάφη που είχαν καταλάβει, όταν είχαν βοηθήσει τους Βυζαντινούς στον πόλεμο εναντίον των Βουλγάρων και να επιστρέψουν στη Ρωσία.Στα χρόνια του Βασιλείου Β' οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από το Βυζάντιο.Τα αποτελέσματα του εκχριστιανισμού ήταν η μεγάλη πολιτική, οικονομική και πνευματική ακτινοβολία των δύο χωρών καθώς και η συνεργασία μεταξύ τους για πολλούς αιώνες.
Κατέβηκαν από τη Σκανδιναβία και εγκαταστάθηκαν στην Ανατολική Ευρώπη.Στην αρχή είχαν και αυτοί φιλικές σχέσεις με το Βυζάντιο κατόπιν όμως(860)επιτέθηκαν κατά της Κων/πολης. Η επίθεση όμως αποκρούστηκε.Τα επόμενα χρόνια έγιναν συμφωνίες μεταξύ Βυζαντίου και Ρώσων.Η επόμενη σύγκρουσή τους ήταν επί αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή που τους ανάγκασε να υποχωρήσουν από τα εδάφη που είχαν καταλάβει, όταν είχαν βοηθήσει τους Βυζαντινούς στον πόλεμο εναντίον των Βουλγάρων και να επιστρέψουν στη Ρωσία.Στα χρόνια του Βασιλείου Β' οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από το Βυζάντιο.Τα αποτελέσματα του εκχριστιανισμού ήταν η μεγάλη πολιτική, οικονομική και πνευματική ακτινοβολία των δύο χωρών καθώς και η συνεργασία μεταξύ τους για πολλούς αιώνες.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Συμπλήρωσε τα κενά με την κατάλληλη λέξη:Οι Ρώσοι κατέβηκαν από τη ........................και εγκαταστάθηκαν στην Ανατολική Ευρώπη. Αρχικά είχαν φιλικές σχέσεις με το Βυζάντιο, αλλά το ........... επιτέθηκαν εναντίον της .................... Η επίθεση αποκρούστηκε. Οι Βυζαντινοί συγκρούστηκαν ξανά με τους Ρώσους, επί Ιωάννη ........................, που τους ανάγκασε να αποχωρήσουν από τα εδάφη που είχαν καταλάβει, όταν βοήθησαν τους Βυζαντινούς στον πόλεμο κατά των .................... Στα χρόνια του ....................οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από το ........................ 2.Επέλεξε τη σωστή απάντηση:Οι Βούλγαροι εκχριστιανίστηκαν στα χρόνια του: α. Σαμουήλ β. Συμεών γ. Βόγορη δ. Κρούμου ΠΗΓΕΣ: http://egpaid.blogspot.com , http://silegga.blogspot.gr, http://paidio.blogspot.gr, http://kavadakis.blogspot.gr, http://dimotikonline.blogspot.g, sudiakos, ΣΑΜΟΥΧΟΣ.
|
ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΕΚΧΡΙΣΤΙΑΝΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΣΛΑΒΟΥΣ
Οι σλαβικές φυλές οργανώνονται σε κράτη. Επικοινωνούν με το Βυζάντιο και δέχονται απ’ αυτό τη θρησκεία και τον πολιτισμό του.
4ος εώς 8ος αιώνας/ Σχέσεις με Σλάβους
Από τον 4ο έως τον 7ο αιώνα οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους Σλάβους δεν ήταν καλές. Κύρια αιτία αυτής της έντασης ήταν οι επιθέσεις που έκαναν οι Σλάβοι, μαζί με άλλους λαούς, κατά των βυζαντινών περιοχών.
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ
Σλάβοι πολεμιστές
Από τις αρχές του 8ου αιώνα όμως οι σχέσεις αυτές βελτιώθηκαν. Πολλοί Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στη νότια Βαλκανική και ενσωματώθηκαν στους βυζαντινούς πληθυσμούς και στον τρόπο ζωής τους. Κοντά τους γνώρισαν τη χριστιανική θρησκεία και πολλοί βαφτίστηκαν χριστιανοί. Σ’ αυτούς συχνά οι Βυζαντινοί έδιναν γη για καλλιέργεια
και τους χρησιμοποιούσαν ως μισθοφόρους στο στρατό ή ως τεχνίτες στα δημόσια έργα. Δεν έγινε το ίδιο όμως με τους Σλάβους της βόρειας Βαλκανικής. Εκεί οι σλαβικές φυλές συνεργάστηκαν μεταξύ τους και οργάνωσαν δικά τους κράτη. Το διοικητικό σύστημά τους ήταν επηρεασμένο από το Βυζάντιο, με το οποίο επικοινωνούσαν και, για μεγάλες περιόδους, διατηρούσαν καλές σχέσεις. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ
Το έργο που δημιούργησαν ήταν μεγάλο και σημαντικό:
Το Βυζάντιο εκχριστιανίζει τους Σλάβους View more presentations or Upload your own. Πηγές:
http://egpaid.blogspot.com http://anoixtosxoleio.weebly.com http://paidio.blogspot.gr |
ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΣ
Σλαβική πρεσβεία ζητάει βοήθεια από τον βυζαντινό αυτοκράτορα
Το 862 μ.Χ., ο Σλάβος ηγεμόνας της Μοραβίας Ρατισλάβος έστειλε πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη και ζήτησε από τους Βυζαντινούς να στείλουν ιεραποστόλους για να διδάξουν στο λαό του τη χριστιανική πίστη. Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ ο Γ’ αποδέχτηκε την πρόσκληση του Ρατισλάβου και ο πατριάρχης Φώτιος ανέθεσε τη σημαντική αυτή αποστολή σε δυο αδελφούς από τη Θεσσαλονίκη, τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, επίλεκτα στελέχη της εκκλησίας και της Πατριαρχικής Σχολής, οι οποίοι μιλούσαν τη σλαβική γλώσσα.
Οι δυο ιεραπόστολοι πήγαν με επιλεγμένους συνεργάτες τους στη Μοραβία και εργάστηκαν εκεί επί τρία χρόνια. Εκπαίδευσαν μαθητές και ιερείς, οργάνωσαν τη λειτουργία της εκκλησίας και κήρυξαν το χριστιανικό λόγο. Επειδή όμως η σλαβική γλώσσα δεν είχε δική της γραφή, επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο, που βάση του έχει το ελληνικό. Έτσι μετέφρασαν σε απλό και κατανοητό λόγο τα ιερά κείμενα και έθεσαν τις βάσεις της γραπτής σλαβικής γλώσσας. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος εργάστηκαν στη Μοραβία επί τρία χρόνια:
1.εκπαίδευσαν μαθητές και ιερείς οργάνωσαν τη λειτουργία της εκκλησίας 2.κήρυξαν το χριστιανικό λόγο 3. επειδή η σλαβική γλώσσα δεν είχε δική της γραφή επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο, με βάση το ελληνικό και μετέφρασαν στα σλαβικά τα ιερά κείμενα ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
|
ΟΙ ΑΚΡΙΤΕΣ ΚΑΙ Η ΦΥΛΑΞΗ ΤΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ
ΑΚΡΙΤΕΣ
Για να αντιμετωπίσει το Βυζάντιο την κατάσταση, τοποθέτησε σε αυτές τις άκρες των συνόρων φρουρούς, τους Ακρίτες. Σε αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες τους:
1. το κράτος τους έδινε δωρεάν χωράφια (στρατιωτόπια), 2. άλογα και όπλα και τους 3. απάλλασσε από φόρους. Έτσι είχαν εγκατασταθεί μαζί με τις οικογένειές τους στα ανατολικά σύνορα και ήταν πραγματικοί "βιγλάτορες", αφού παρακολουθούσαν τις κινήσεις των εχθρών και ειδοποιούσαν έγκαιρα το Παλάτι. Επίσης φρουρούσαν τα περάσματα των συνόρων και εμπόδιζαν τους εχθρούς να λεηλατούν αυτές τις περιοχές. Η φύλαξη των ανατολικών συνόρων & οι Ακρίτες View more presentations or Upload your own. |
ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΙΡΗΝΗΣ
Οι Ακρίτες έγιναν ξακουστοί, πολεμώντας εναντίον των Αράβων για την προστασία των συνόρων(7ος -10ος αι.).Φρουρούσαν ακόμα τα περάσματα των συνόρων και εμπόδιζαν τους εχθρούς να λεηλατούν τις περιοχές αυτές Όταν δεν πολεμούσαν, γυμνάζονταν στο τρέξιμο και στο κοντάρι.και βοηθούσαν στην οχύρωση των ακριτικών πόλεωνκαι να χτιστούν κάστρα και βίγλες στα μέρη τα οποία φύλαγαν..
ΠΗΓΕΣ
http://paidio.blogspot.gr http://egpaid.blogspot.com http://15dim-laris.lar.sch.gr |
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΔΙΓΕΝΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ
Ο πιο ξακουστός απ' όλους ήταν ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας. Ήταν γενναίος, ανδρείος και πολύ καλός πολεμιστής. Είχε ξεχωριστή δύναμη και νεανική καρδιά. Είχε πατέρα ΄Αραβα όπου έκλεψε την κόρη του βασιλιά Ανδρόνικου Ειρήνη, από το σπίτι της και την έκανε γυναίκα του. Η Ειρήνη έπεισε τον άνδρα της να γίνει Χριστιανός. Ο Διγενής Ακρίτας γεννήθηκε από αυτό το γάμο. Το όνομά του Διγενής προέρχεται από το ό,τι είχε ΄Αραβα πατέρα και Βυζαντινή μητέρα. Δηλαδή είχε δύο γένη. Το επιθετό του "Βασίλειος" σημαίνει Βασιλικός. Ονομάζεται Ακρίτας γιατί άνηκε στα στρατιωτικά σώματα του Βυζαντινού κράτους.
Το έργο του Βασίλειου Διγενή Ακρίτα ήταν η απόκρουση των βαρβάρων. Ο Διγενής Ακρίτας νικά και εξοντώνει τους Απελάτες, οι οποίοι συμμάχησαν με τους ΄Αραβες και πήραν τη γυναίκα του. Μονομαχεί και νικά την ανίκητη Αμαζόνα Μαξιμώ, όπου τον ερωτεύεται για την ανδρεία του και του ζητά να γίνει γυναίκα του ή σκλάβα του.Καταφέρνει και φτάνει στον Ευφράτη και μαζί με τους Ακρίτες παίρνει τη γυναίκα του. Χτίζει ένα μεγαλόπρεπο πύργο και τον στολίζει με διάφορες μορφές ηρώων που έχει σαν πρότυπα.
Ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας είχε δύο οράματα. Το πρώτο ήταν να πεθάνει πάνω στη μάχη.
Το δεύτερο ήταν να γίνει θαυμαστός σαν όλους τους σπουδαίους ήρωές του: Αχιλλέα, Ηρακλή, Μ. Αλέξανδρο και τον προστάτη του ΄Αγιο Γεώργιο.
Οι Ακρίτες είχαν πολύ συχνά πολέμους με γειτονικούς λαούς γιατί προσπαθούσαν να υπερασπιστούν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Πολέμησαν με τους Σαρακηνούς και τους Απελάτες οι οποίοι με αρχηγό το Φιλλόπαπο συμμαχούν με τους ΄Αραβες και παίρνουν τη γυναίκα του Διγενή.
Ο Διγενής Ακρίτας ήθελε να πεθάνει πάνω στην μάχη όπως όλοι οι ήρωες. Είχε όμως ένα κοινό θάνατο που δε το παραδέχτηκε ποτέ ο λαός.
Γυρίζοντας από ένα άγριο κυνήγι έπεσε βαριά άρρωστος. Η αρρώστια του ήταν αθεράπευτη.Ο Διγενής μαντεύοντας το θάνατό του φώναξε τη γυναίκα του και τη συμβούλεψε να παντρευτεί ένα γενναίο άνδρα, χωρίς να την ενδιαφέρουν τα πλούτη. Αμέσως μετά ξεψύχησε.
Στο "΄Επος του Διγενή" το πλήρες ονομά του είναι Βασίλειος Διγενής Ακρίτας. Γράφτηκε για την ανδρεία του, το θάρρος του, τα κατορθώματά του, τους έρωτές του.Το έπος του σώζεται σε έξι παραλλαγές και θεωρείται το πρώτο γραπτό μνημείο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας του δεν είναι γνωστός, πρέπει όμως να είναι κάποιος λόγιος, ίσως μοναχός που ζούσε στα τέλη του 11ου αιώνα και καταγόταν από τις ανατολικές επαρχίες του Βυζαντινού κράτους.
Ως πρώτο υλικό για το έπος του χρησιμοποίησε όπως φαίνεται, τους θρύλους και τις παραδόσεις γύρω από διάφορους βυζαντινούς αρχηγούς.
Το έπος δεν είναι Ιστορία πραγματικών γεγονότων ή πραγματική βιογραφία. Αναμφισβήτητα υπάρχει κάποιος ιστορικός πυρήνας, που ο ποιητής χρησιμοποίησε ως έναυσμα. Πήρε όμως πολλές πληροφορίες από διάφορους ιστορικούς της εποχής του, τις οποίες χρησιμοποίησε συγχέοντάς τες με διάφορα άλλα στοιχεία. Έτσι γύρω από τον κεντρικό αρχικό πυρήνα περιέπλεξε πολλά φανταστικά πρόσωπα και γεγονότα, πράγμα που κάνει τον μελετητή να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στην προσπάθεια εξακρίβωσης της ιστορικής αλήθειας.
Το έργο του Βασίλειου Διγενή Ακρίτα ήταν η απόκρουση των βαρβάρων. Ο Διγενής Ακρίτας νικά και εξοντώνει τους Απελάτες, οι οποίοι συμμάχησαν με τους ΄Αραβες και πήραν τη γυναίκα του. Μονομαχεί και νικά την ανίκητη Αμαζόνα Μαξιμώ, όπου τον ερωτεύεται για την ανδρεία του και του ζητά να γίνει γυναίκα του ή σκλάβα του.Καταφέρνει και φτάνει στον Ευφράτη και μαζί με τους Ακρίτες παίρνει τη γυναίκα του. Χτίζει ένα μεγαλόπρεπο πύργο και τον στολίζει με διάφορες μορφές ηρώων που έχει σαν πρότυπα.
Ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας είχε δύο οράματα. Το πρώτο ήταν να πεθάνει πάνω στη μάχη.
Το δεύτερο ήταν να γίνει θαυμαστός σαν όλους τους σπουδαίους ήρωές του: Αχιλλέα, Ηρακλή, Μ. Αλέξανδρο και τον προστάτη του ΄Αγιο Γεώργιο.
Οι Ακρίτες είχαν πολύ συχνά πολέμους με γειτονικούς λαούς γιατί προσπαθούσαν να υπερασπιστούν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Πολέμησαν με τους Σαρακηνούς και τους Απελάτες οι οποίοι με αρχηγό το Φιλλόπαπο συμμαχούν με τους ΄Αραβες και παίρνουν τη γυναίκα του Διγενή.
Ο Διγενής Ακρίτας ήθελε να πεθάνει πάνω στην μάχη όπως όλοι οι ήρωες. Είχε όμως ένα κοινό θάνατο που δε το παραδέχτηκε ποτέ ο λαός.
Γυρίζοντας από ένα άγριο κυνήγι έπεσε βαριά άρρωστος. Η αρρώστια του ήταν αθεράπευτη.Ο Διγενής μαντεύοντας το θάνατό του φώναξε τη γυναίκα του και τη συμβούλεψε να παντρευτεί ένα γενναίο άνδρα, χωρίς να την ενδιαφέρουν τα πλούτη. Αμέσως μετά ξεψύχησε.
Στο "΄Επος του Διγενή" το πλήρες ονομά του είναι Βασίλειος Διγενής Ακρίτας. Γράφτηκε για την ανδρεία του, το θάρρος του, τα κατορθώματά του, τους έρωτές του.Το έπος του σώζεται σε έξι παραλλαγές και θεωρείται το πρώτο γραπτό μνημείο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας του δεν είναι γνωστός, πρέπει όμως να είναι κάποιος λόγιος, ίσως μοναχός που ζούσε στα τέλη του 11ου αιώνα και καταγόταν από τις ανατολικές επαρχίες του Βυζαντινού κράτους.
Ως πρώτο υλικό για το έπος του χρησιμοποίησε όπως φαίνεται, τους θρύλους και τις παραδόσεις γύρω από διάφορους βυζαντινούς αρχηγούς.
Το έπος δεν είναι Ιστορία πραγματικών γεγονότων ή πραγματική βιογραφία. Αναμφισβήτητα υπάρχει κάποιος ιστορικός πυρήνας, που ο ποιητής χρησιμοποίησε ως έναυσμα. Πήρε όμως πολλές πληροφορίες από διάφορους ιστορικούς της εποχής του, τις οποίες χρησιμοποίησε συγχέοντάς τες με διάφορα άλλα στοιχεία. Έτσι γύρω από τον κεντρικό αρχικό πυρήνα περιέπλεξε πολλά φανταστικά πρόσωπα και γεγονότα, πράγμα που κάνει τον μελετητή να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στην προσπάθεια εξακρίβωσης της ιστορικής αλήθειας.
ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Ακριτικά τραγούδια ονομάζονται τα δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στα κατορθώματα των Ακριτών, των φρουρών των ανατολικών συνόρων της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Τα ακριτικά τραγούδια είναι τα παλαιότερα ελληνικά δημοτικά τραγούδια που σώζονται και συγγενεύουν με το έμμετρο αφήγημα του 12ου αι., το γνωστό ως «Έπος του Διγενή Ακρίτα».
Η αναφορά των ακριτικών δημοτικών τραγουδιών ανάγεται στα βυζαντινά χρόνια, την εποχή που δημιουργήθηκαν τα θέματα ειδικότερα στη περιοχή του Ευφράτη, του Ταύρου και του Αντίταυρου (8ο - 9ο αιώνα), για την ασφάλεια των οποίων άκμαζε ο θεσμός των Ακριτών, εξ ου και η ονομασία τους. Η σύνθεση αυτών ανάγεται μεταγενέστερα (11ο - 12ο αιώνα), στον Πόντο ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ, την Καππαδοκία και γενικότερα στη Μικρά Ασία.
Γενικά, τα ακριτικά τραγούδια διακρίνονται από τα πλούσια χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού και ιδιαίτερα για την πνοή τους, την ηρωική και πολεμική αναφορά τους, την πυκνότητα αλλά και τη λιτότητα του λόγου καθώς και για την πλαστική τους δύναμη. Κύριος στόχος τους είναι η έξαρση της τιτάνιας προσωπικής λεβεντιάς που στο στόμα του ελληνικού λαού γίνεται τραγούδι - θρύλος. Αποτελούν έκφραση εν προκειμένω της τιτάνιας αντιπαλότητας του Βυζαντίου κατά των βαρβάρων και του αγροίκου χαρακτήρα των Αράβων και κάθε άλλων επιδρομέων ως παρασιτικών στοιχείων της Αυτοκρατορίας.
Συνέπεια των παραπάνω είναι οι ήρωες αυτών των τραγουδιών να παρουσιάζονται σαν άτομα εξαιρετικής ανδρείας, συχνά με υπερφυσικές δυνατότητες και διαστάσεις: επιδεικνύουν πολεμικές ικανότητες από μικρή ηλικία και είναι σε θέση να κατατροπώσουν μόνοι μεγάλα στρατεύματα.. Ο ήρωας σε πολλά από αυτά είναι ο Διγενής Ακρίτας, αλλά υπάρχουν και παραλλαγές με άλλους ήρωες, όπως το μικρό Βλαχόπουλο. Τέλος, μεγάλη ομάδα τραγουδιών είναι αυτή που εξιστορεί τον θάνατο του Διγενή μετά την μάχη με τον Χάρο.
ΑΚΟΥΩ ΑΚΡΤΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Ο ΔΙΓΕΝΗΣ ΨΥΧΟΜΑΧΕΙ
Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο ΜΙΚΡΟΣ
ΑΚΡΙΤΑΣ ΚΑΣΤΡΟΝ ΕΧΤΙΖΕΝ
ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟ
Η αναφορά των ακριτικών δημοτικών τραγουδιών ανάγεται στα βυζαντινά χρόνια, την εποχή που δημιουργήθηκαν τα θέματα ειδικότερα στη περιοχή του Ευφράτη, του Ταύρου και του Αντίταυρου (8ο - 9ο αιώνα), για την ασφάλεια των οποίων άκμαζε ο θεσμός των Ακριτών, εξ ου και η ονομασία τους. Η σύνθεση αυτών ανάγεται μεταγενέστερα (11ο - 12ο αιώνα), στον Πόντο ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ, την Καππαδοκία και γενικότερα στη Μικρά Ασία.
Γενικά, τα ακριτικά τραγούδια διακρίνονται από τα πλούσια χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού και ιδιαίτερα για την πνοή τους, την ηρωική και πολεμική αναφορά τους, την πυκνότητα αλλά και τη λιτότητα του λόγου καθώς και για την πλαστική τους δύναμη. Κύριος στόχος τους είναι η έξαρση της τιτάνιας προσωπικής λεβεντιάς που στο στόμα του ελληνικού λαού γίνεται τραγούδι - θρύλος. Αποτελούν έκφραση εν προκειμένω της τιτάνιας αντιπαλότητας του Βυζαντίου κατά των βαρβάρων και του αγροίκου χαρακτήρα των Αράβων και κάθε άλλων επιδρομέων ως παρασιτικών στοιχείων της Αυτοκρατορίας.
Συνέπεια των παραπάνω είναι οι ήρωες αυτών των τραγουδιών να παρουσιάζονται σαν άτομα εξαιρετικής ανδρείας, συχνά με υπερφυσικές δυνατότητες και διαστάσεις: επιδεικνύουν πολεμικές ικανότητες από μικρή ηλικία και είναι σε θέση να κατατροπώσουν μόνοι μεγάλα στρατεύματα.. Ο ήρωας σε πολλά από αυτά είναι ο Διγενής Ακρίτας, αλλά υπάρχουν και παραλλαγές με άλλους ήρωες, όπως το μικρό Βλαχόπουλο. Τέλος, μεγάλη ομάδα τραγουδιών είναι αυτή που εξιστορεί τον θάνατο του Διγενή μετά την μάχη με τον Χάρο.
ΑΚΟΥΩ ΑΚΡΤΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Ο ΔΙΓΕΝΗΣ ΨΥΧΟΜΑΧΕΙ
Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο ΜΙΚΡΟΣ
ΑΚΡΙΤΑΣ ΚΑΣΤΡΟΝ ΕΧΤΙΖΕΝ
ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟ
ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟ
Ο Κωσταντίνος ο μικρός κι' ο Αλέξης ο αντρειωμένος,
και το μικρό Βλαχόπουλο, ο καστροπολεμίτης, αντάμα τρων και πίνουνε και γλυκοκουβεντιάζουν, κι' αντάμα έχουν τους μαύρους των 'ς τον πλάτανο δεμένους. Του Κώστα τρώει τα σίδερα, τ' Αλέξη τα λιθάρια, και του μικρού Βλαχόπουλου τα δέντρα ξερριζώνει. Κ' εκεί που τρώγαν κ' έπιναν και που χαροκοπούσαν, πουλάκι πήγε κ' έκατσε δεξιά μεριά 'ς την τάβλα. Δεν κελάϊδούσε σαν πουλί, δεν έλεε σαν αηδόνι, μόν' ελαλούσε κ' έλεγε ναθρωπινή κουβέντα. "Εσείς τρώτε και πίνετε και λιανοτραγουδάτε, και πίσω σας κουρσεύουνε Σαρακηνοϊ κουρσάροι. Πήραν τ' Αλέξη τα παιδιά, του Κώστα τη γυναίκα, και του μικρού Βλαχόπουλου την αρραβωνιασμένη." Ώστε να στρώση ο Κωσταντής και να σελλώση ο Αλέξης, ευρέθη το Βλαχόπουλο 'ς το μαύρο καβαλλάρης. "Για σύρε συ Βλαχόπουλο 'ς τη βίγλα να βιγλίσης, αν είν' πενήντα κ' εκατό χύσου μακέλλεψέ τους, κι' αν είναι περισσότεροι, γύρισε μίλησε μας." Επήγε το Βλαχόπουλο στη βίγλα να βιγλίση. Βλέπει Τουρκιά Σαρακηνους κι' Αράπηδες κουρσάρους, πλάγια κοκκινίζαν. 'ρχισε να τους διαμετράη, διαμετρημούς δεν είχαν. Να πάη πίσω ντρέπεται, να πάη εμπρός φοβάται. Σκύβει φιλεί το μαύρο του, στέκει και τον ρωτάει, "Δύνεσαι, μαύρε μ', δύνεσαι 'ς το γαίμα για να πλέξης; -Δύνομαι, αφέντη, δύνομαι 'ς το γαίμα για να πλέξω, κι' όσους θα κόψη το σπαθί τόσους θενά πατήσω. Μόν' δέσε το κεφάλι σου μ' ένα χρυσό μαντήλι, μην τύχη λάκκος και ρηχτώ και πέσης απ' τη ζάλη. -Σαΐτταις μου αλεξαντριαναίς, καμιά να μη λυγίσει, και συ σπαθί μου διμισκί, να μην αποστομώσης. Βόηθα μ', ευχή της μάννας μου και του γονιού μου βλόγια, ευχή του πρώτου μ' αδερφού, ευχή και του στερνού μου. Μαύρε μου, άιντε νά μπουμε, κι' όπου ο Θεός τα βγάλη!" 'Σ τα έμπα του μπήκε σαν αϊτός, 'ς τα ξέβγα σαν πετρίτης, 'ς τα έμπα του χίλιους έκοψε, 'ς τα ξέβγα δυο χιλιάδες, και 'ς το καλό το γύρισμα κανένα δεν αφήνει. Πήρε τ' Αλέξη τα παιδιά, του Κώστα τη γυναίκα, και το μικρό Βλαχόπουλο την αρραβωνιασμένη. Προσγονατίζει ο μαύρος του και πίσω του τους παίρνει. 'Στο δρόμο νοπού πήγαινε σέρνει φωνή περίσσα. "Πού είσαι αδερφέ μου Κωσταντά κι' Αλέξη αντρεϊωμένε; αν είστε εμπρός μου φύγετε κι' οπίσω μου κρυφτήτε, τι θόλωσαν τα μάτια μου, μπροστά μου δε σας βλέπω, και το σπαθί μου ερράγισε, κόβοντας τα κεφάλια, κι' ο μαύρος λιγοκάρδισε πατώντας τα κουφάρια." |
ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
|
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΚΑΙ ΑΡΑΒΕΣ
Οι Άραβες προσπαθούν να καταλάβουν εδάφη της Μικράς Ασίας και να εγκατασταθούν στην Ευρώπη. Συναντούν την αντίσταση των Βυζαντινών και αλλάζοντας πορεία περνούν από τη βόρεια Αφρική στην Ισπανία.
ΟΙ ΑΡΑΒΕΣ
Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι ανάμεσα στους Πέρσες και τους Βυζαντινούς εξάντλησαν και τα δυο κράτη. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκαν οι Άραβες. Μέσα σε λίγα χρόνια επεκτάθηκαν από την άγονη Αραβία και κατέλαβαν πολλές περσικές και βυζαντινές περιοχές. Έκαναν πρωτεύουσά τους τη Δαμασκό της Συρίας κι έγιναν διαρκής κίνδυνος για το Βυζάντιο. Με στόλο, κατέλαβαν την Κύπρο, τη Ρόδο και άλλα νησιά του Αιγαίου ανοίγοντας θαλάσσιο δρόμο για την Κωνσταντινούπολη. Η κατάκτησή της, άλλωστε, ήταν ο μόνιμος σκοπός τους. Με πολύ στρατό και στόλο προσπάθησαν να καταλάβουν τη βασιλεύουσα η οποία δύο φορές βρέθηκε ζωσμένη από στεριά και θάλασσα. ΤΟ ΥΓΡΟ ΠΥΡ
Το "υγρο πυρ" ή "θαλάσσιο" ή "ελληνικό πυρ" αποτελούσε ένα από τα ισχυρότερα αλλά και πιο μυστηριώδη όπλα του Βυζαντίου. Ήταν εφεύρεση του Έλληνα μηχανικού Καλλίνικου, από την Ηλιούπολη της Συρίας. Η σύνθεση του υγρού πυρός ήταν κρατικό μυστικό και δεν ξέρουμε ακριβώς από τι και πώς φτιαχνόταν. Φαίνεται όμως πως ήταν ένα μίγμα από θειάφι, πίσσα, νίτρο, φώσφορο και άλλα εύφλεκτα υλικά. Οι τρόποι χρήσης του υγρού πυρός, είναι οι εξής:
α) Τοποθετούνταν στην πλώρη των πλοίων σε χάλκινους σωλήνες(σιφώνια), απ' όπου εκτοξευόταν. β) Χρησιμοποιούνταν και χύτρες πήλινες γεμάτες υγρό πυρ, που εκτοξεύονταν και συντρίβονταν στο εχθρικό πλοίο και έτσι προκαλούσαν πυρκαγιά. γ) Χρησιμοποιούνταν και βαλλίστρες ή και καταπέλτες από όπου εκσφενδόνιζαν οι στρατιώτες το υγρό πυρ την στιγμή που έπρεπε κατά των εχθρών. Με το υγρό πυρ οι Βυζαντινοί κατάφεραν σε κρίσιμες στιγμές να αναχαιτίσουν τους εχθρούς τους. |
Η εξάπλωση του Ισλάμ, 622-750 μ.Χ.
Ο ΛΕΩΝ ο Γ' ο Ίσαυρος
Αφού κατέλαβαν την Κύπρο, τη Ρόδο, και άλλα νησιά του Αιγαίου, προσπάθησαν να καταλάβουν και την Κων/πολη, πολιορκώντας την από στεριά και θάλασσα.Ο αυτοκράτορας Λέων Γ' ο Ίσαυρος και οι πολιορκημένοι αντιστάθηκαν γενναία και τελικά νίκησαν, χρησιμοποιώντας το "υγρό πυρ", όπλο που έφερνε πανικό στους Άραβες εκείνη την εποχή
|
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΑΒΑΡΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΥΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ
_Στις αρχές του 7ου αιώνα (610
μ.Χ.) ανεβαίνει στο θρόνο του Βυζαντίου ο Ηράκλειος, Έξαρχος της Καρχηδόνας, ως
τότε.
Βρήκε όμως την αυτοκρατορία σε «δεινή» ( κάνε κλικ για να δεις τι σημαίνει) κατάσταση. Καθώς γράφει ο ιστορικός Θεοφάνης: «ο βασιλιάς Ηράκλειος βρήκε το βυζαντινό κράτος παραλυμένον. Την Ευρώπην ερήμωσαν οι Άβαροι και την Ασίαν όλην κατάστρεψαν οι Πέρσες. Τις πόλεις αιχμαλώτισαν και το στρατό των Ρωμαίων κατέστρεψαν στους πολέμους». |
ΠΡΟΒΛΗΜΑ
_Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα που είχε να αντιμετωπίσει ο
νέος αυτοκράτορας ήταν τα άδεια ταμεία του κράτους. Χωρίς να διαθέτει χρήματα ο
Ηράκλειος δεν μπορούσε να οργανώσει τον παραμελημένο στρατό και στόλο.
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ: Έτσι προσπάθησε να κλείσει ειρήνη με έναν από τους δύο αντιπάλους. Δεν τα κατάφερε όμως διότι οι Πέρσες απέρριψαν κάθε πρόταση ειρήνευση και οι Άβαροι ζητούσαν υπερβολικά ανταλλάγματα. ΛΥΣΗ: Αυτός που έβγαλε τον αυτοκράτορα από τη δύσκολη θέση ήταν, σύμφωνα με τον Θεοφάνη, ο Πατριάρχης Σέργιος: «έδωσε τα χρήματα της εκκλησίας ως δάνειο στο κράτος. Πήρε τα πολυκάντηλα και τα άλλα χρυσά σκεύη από τη Μεγάλη Εκκλησία, τα έδωσε στον αυτοκράτορα κι αυτός τα έκοψε νομίσματα». |
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
_
- οργάνωσε το στρατό και το στόλο
- επισκεύασε τα τείχη της Πόλης
- συγκέντρωσε εφόδια και τροφές για τους κατοίκους της πρωτεύουσας
- μοίρασε γη στους στρατιώτες των συνόρων, με την υποχρέωση να την καλλιεργούν και να την υπερασπίζονται
- δίνοντας τα λεφτά που ζητούσε, έκλεισε ειρήνη με το Χαγάνο, τον αρχηγό των Αβάρων
Α' ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
_Έτσι,
χωρίς πλέον το φόβο των Αβάρων, ο Ηράκλειος εκστράτευσε δύο φορές κατά των Περσών, οδηγώντας ο ίδιος
το στρατό του. Οι Πέρσες με βασιλιά το Χοσρόη είχαν κατακτήσει
τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Αιχμαλώτισαν τον Πατριάρχη
Ιεροσολύμων και μετέφεραν τον Τίμιο Σταυρό στην πρωτεύουσά
τους Κτησιφώντα.
_Κατά
την πρώτη εκστρατεία διέσχισε τη Μικρά Ασία και, χωρίς να πολεμήσει τους Πέρσες
που βρίσκονταν εκεί, βάδισε κατά της Περσίας θέλοντας να χτυπήσει τον εχθρό
στην καρδιά της δικής τους χώρας.Ενώ απουσίαζε ο Ηράκλειος, τη φύλαξη της
Πόλης, ανέλαβε ο Πατριάρχης Σέργιος και ο μάγιστρος Βώνος. Το
σχέδιό του Ηράκλειου πέτυχε. Οι Πέρσες αναγκάστηκαν να αποσυρθούν από τη Μικρά
Ασία και να επιστρέψουν στην Περσία.
Β' ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
_Κατά τη δεύτερη εκστρατεία (626 μ.Χ.) όμως, οι Πέρσες τον αιφνιδίασαν.
Ενώ εκείνος βρισκόταν στην Περσία, αυτοί συνεννοήθηκαν με τους Αβάρους
και από κοινού πολιόρκησαν την Κωνσταντινούπολη από στεριά και θάλασσα.
Ο Ηράκλειος ήταν αδύνατο να επιστρέψει, τόσο μακριά που βρισκόταν. Ο Πατριάρχης Σέργιος και ο μάγιστρος Βώνος πρόσφεραν περισσότερα χρήματα στους Αβάρους, για να τηρήσουν τη συνθήκη ειρήνης και να λύσουν την πολιορκία. Οι Άβαροι όμως αρνήθηκαν και παρήγγειλαν στους άρχοντες της Πόλης:
«Παραδώστε μας την πόλη, γιατί δεν έχετε καμιά ελπίδα να σωθείτε, εκτός αν γίνετε ψάρια και διαφύγετε κολυμπώντας ή πουλιά και πετάξετε στον ουρανό».
Η προκλητική αυτή απάντηση, αντί να φοβίσει, εξόργισε τους Βυζαντινούς. Χωρίς δισταγμό και με κάθε μέσο υπερασπίστηκαν την πόλη τους. Πολεμώντας γενναία απέκρουσαν τις επιθέσεις στη στεριά και βύθισαν με τους δρόμωνές τους τα μονόξυλα των Αβάρων στη θάλασσα. Οι Πέρσες, βλέποντας αυτή την εξέλιξη, έλυσαν την πολιορκία και αναχώρησαν γρήγορα για τη χώρα τους.
Ο Ηράκλειος ήταν αδύνατο να επιστρέψει, τόσο μακριά που βρισκόταν. Ο Πατριάρχης Σέργιος και ο μάγιστρος Βώνος πρόσφεραν περισσότερα χρήματα στους Αβάρους, για να τηρήσουν τη συνθήκη ειρήνης και να λύσουν την πολιορκία. Οι Άβαροι όμως αρνήθηκαν και παρήγγειλαν στους άρχοντες της Πόλης:
«Παραδώστε μας την πόλη, γιατί δεν έχετε καμιά ελπίδα να σωθείτε, εκτός αν γίνετε ψάρια και διαφύγετε κολυμπώντας ή πουλιά και πετάξετε στον ουρανό».
Η προκλητική αυτή απάντηση, αντί να φοβίσει, εξόργισε τους Βυζαντινούς. Χωρίς δισταγμό και με κάθε μέσο υπερασπίστηκαν την πόλη τους. Πολεμώντας γενναία απέκρουσαν τις επιθέσεις στη στεριά και βύθισαν με τους δρόμωνές τους τα μονόξυλα των Αβάρων στη θάλασσα. Οι Πέρσες, βλέποντας αυτή την εξέλιξη, έλυσαν την πολιορκία και αναχώρησαν γρήγορα για τη χώρα τους.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΟΛΟΣ
ΚΛΙΚ ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΣΤΟΛΟ
Οι βυζαντινοί δρόμωνες
«Οι δρόμωνες ήταν μεγάλα πολεμικά πλοία με δυο συνήθως πανιά, διακόσιους περίπου κωπηλάτες κι άλλους τόσους μαχητές. Στις ειρηνικές περιόδους, πολλοί δρόμωνες με μικρές τροποποιήσεις, μετατρέπονταν σε εμπορικά πλοία και υπηρετούσαν το εμπόριο της Μεσογείου και του Πόντου, το οποίο για πολλούς αιώνες ήταν στα χέρια των Βυζαντινών».
Πηγές:http://eclass31.weebly.com, http://paidio.blogspot.gr
«Οι δρόμωνες ήταν μεγάλα πολεμικά πλοία με δυο συνήθως πανιά, διακόσιους περίπου κωπηλάτες κι άλλους τόσους μαχητές. Στις ειρηνικές περιόδους, πολλοί δρόμωνες με μικρές τροποποιήσεις, μετατρέπονταν σε εμπορικά πλοία και υπηρετούσαν το εμπόριο της Μεσογείου και του Πόντου, το οποίο για πολλούς αιώνες ήταν στα χέρια των Βυζαντινών».
Πηγές:http://eclass31.weebly.com, http://paidio.blogspot.gr
ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ
_Πού;
Γύρω από τα σύνορα του Βυζαντίου κατοικούν πολλοί λαοί. Οι γειτονικοί αυτοί λαοί γνωρίζουν το Βυζάντιο και προσπαθούν να το κατακτήσουν. Οι Βυζαντινοί οργανώνονται και τους αντιμετωπίζουν. Γύρω από τα σύνορα του Βυζαντίου υπήρχαν πολλοί λαοί. Κάποιοι ζούσαν εκεί από παλιότερα χρόνια και άλλοι εμφανίζονταν για πρώτη φορά, κατά τις μετακινήσεις τους. Οι Βυζαντινοί επικοινωνούσαν μαζί τους και προσπαθούσαν να διατηρούν καλές σχέσεις. Αυτοί όμως συχνά δημιουργούσαν προβλήματα στην αυτοκρατορία. Τι; 1.Έκαναν επιδρομές, λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες, 2.καταλάμβαναν τις ακρινές επαρχίες της αυτοκρατορίας 3. αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους τους. 4. Έκλειναν ακόμη τα στενά περάσματα των δρόμων της στεριάς και της θάλασσας και δυσκόλευαν τον ανεφοδιασμό της πρωτεύουσας με σιτάρι, πρώτες ύλες και άλλα αγαθά. |
_Γιατί;
Όλοι αυτοί οι λαοί γνώριζαν την Κωνσταντινούπολη, θαύμαζαν τη ζωή και τον πλούτο της και ονειρεύονταν να την κατακτήσουν κάποτε. Πότε; Πολλές φορές μάλιστα, στα χρόνια ανάμεσα στον 7ο και τον 11ο αιώνα, παραβίαζαν τα σύνορα, έφταναν με στρατό και στόλο έξω από τα τείχη της και την πολιορκούσαν από στεριά και θάλασσα. Πώς; Οι Βυζαντινοί όμως, οχύρωναν την πόλη τους, αντιστέκονταν γενναία και κατάφερναν να τους αντιμετωπίζουν, με πολεμικά, οικονομικά και διπλωματικά μέσα. |