Α , α

Β , β

βοσκαρουδάκι

ο μικρός βοσκός / κρητική διάλεκτος

βρίχνω

βρίσκω / κρητική διάλεκτος

Γ , γ

γδικιωμός

η βεντέτα στην Μάνη - διάλεκτος Μάνης

_γυμνάσιο

_Τα τρία πρώτα χρόνια της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας σήμερα ονομάζονται «Γυμνάσιο». Όρος που προήλθε από τους χρόνους του Όθωνα και των Βαυαρών.

Η ελληνογενής λέξη της γερμανικής «Gymnasium» προέρχεται (μέσω της Λατινικής) από το αρχαίο «γυμνάσιον», το γυμναστήριο δηλαδή. Ήδη κατά τους αρχαίους χρόνους σήμαινε και το σχολείο γενικά (Liddell-Scott).

Ο αρχαίος όρος «γυμνάσιον» ετυμολογείται από το «γυμνός» (απαντάται στον Όμηρο) που προέρχεται από το νυ-μνός συγγενικό με το λατινικό “nudus” το γαλλικό “nu”, το σανσκριτικό “nagna-“, το αρχαίο γερμανικό “ *nakwada” και άλλα. Η μετατροπή του «νυ-μνός» σε «γυμνός» έγινε με ανομοίωση, κάτι το συνηθισμένο για λέξεις-ταμπού της αρχαίας (Μπαμπινιώτης).

Γυμνασιόπαιδο (λογ. γυμνασιόπαις), γυμνασιοκόριτσο, γυμνασιάρχης είναι μερικά παράγωγα και σχετικά με τη λέξη «γυμνάσιο».  Επίσης με τη λέξη εννοούμε και το κτίριο στο οποίο στεγάζεται το σχολείο.

μπουζάκι

το μικρό γουρουνάκι- ντοπιολαλιά Μάνης

_όλους όσοι...


Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους εκείνους, οι οποίοι βρίσκονται σήμερα εδώ. Για λόγους συντομίας όμως, ανακοινώνω σωστά επίσης πως: Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους όσοι βρίσκονται σήμερα εδώ.

Όμως, εξαιτίας του φαινομένου της «έλξης», όπου το δεύτερο στοιχείο έλκεται από την πτώση του πρώτου, είναι πολύ συνηθισμένη η σύνταξη θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους όσους..., η οποία δεν θα πρέπει να θεωρείται λάθος.

_εκ των ων ουκ άνευ

_Υπάρχουν ορισμένες φράσεις που ομορφαίνουν το λόγο μας και συμπυκνώνουν νοήματα που θα δυσκολευόμασταν να εκφράσουμε περιφραστικά. Μια από αυτές χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να δηλώσουμε πως κάτι είναι τόσο απαραίτητο που χωρίς αυτό δεν γίνεται κάτι άλλο, δηλαδή είναι «εκ των ων ουκ άνευ».

Μελιτζάνα... εκ των ων ουκ άνευ όσον αφορά τον πραγματικό μουσακά, τον αυθεντικό.  
Θα πρέπει να προσέχουμε όμως τη σύνταξη, καθώς πολλές φορές παραλείπουμε το ων, που λειτουργεί ως αντωνυμία, και τότε, η φράση δεν έχει νόημα. εκ των ων... = εκ των οποίων...

ξεκαμπίζω

ξεπροβάλλω- χρησιμοπιοείται στην περιοχή της Αιτ/νιας

θύννος

το ψάρι τόνος

Κ , κ

κοκοσάλι / κουκοσάλι

το χαλάζι-Κρητική διάλεκτος

Λ , λ

λιθάρι

η πέτρα κυρίως των λαγκαδιών - Μάνη

λυσιτελής

Ωφέλιμος,χρήσιμος

Μ , μ

μανησιάρης

αυτός που νευριάζει. Προέρχεται από τη μάνητα = θυμός
χρησιμοποιείται στην Κρήτη

μάνητα

μάνητα = θυμός

Π , π

παρασύρα

η σκούπα- κρητική διάλεκτος

νόστος

η επιστροφή ξενιτεμένου στην πατρίδα