ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
ΑΡΧΙΔΑΜΕΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 431-421 π.Χ

_Ο πελοποννησιακός στρατός με αρχηγό το βασιλιά της Σπάρτης, Αρχίδαμο, φθάνει στην Αττική, λεηλατεί την ύπαιθρο και αναγκάζει τους Αθηναίους να κλειστούν μέσα στην οχυρωμένη πόλη.
Έπεσε στην Αθήνα μια επιδημία (λοιμός) και πέθαναν χιλιάδες Αθηναίοι. Από την επιδημία πέθανε και ο Περικλής.
Κάποιοι σύμμαχοι της Αθήνας αποστατούν λόγω της βαριάς φορολογίας. Οι Αθηναίοι τους τιμωρούν π.χ. καταστροφή της Λέσβου το 428 π.Χ.
- 425πΧ Οι Αθηναίοι κατέλαβαν με το στόλο τους την Πύλο
-421πΧ Υπογράφτηκε με πρωτοβουλία των Αθηναίων η Νικίεια ειρήνη από τον Αθηναίο διαπραγματευτή Νικία.
Αποφασίστηκε η ανταλλαγή αιχμαλώτων και η διάρκεια της ειρήνης να είναι 50 χρόνια.
Έπεσε στην Αθήνα μια επιδημία (λοιμός) και πέθαναν χιλιάδες Αθηναίοι. Από την επιδημία πέθανε και ο Περικλής.
Κάποιοι σύμμαχοι της Αθήνας αποστατούν λόγω της βαριάς φορολογίας. Οι Αθηναίοι τους τιμωρούν π.χ. καταστροφή της Λέσβου το 428 π.Χ.
- 425πΧ Οι Αθηναίοι κατέλαβαν με το στόλο τους την Πύλο
-421πΧ Υπογράφτηκε με πρωτοβουλία των Αθηναίων η Νικίεια ειρήνη από τον Αθηναίο διαπραγματευτή Νικία.
Αποφασίστηκε η ανταλλαγή αιχμαλώτων και η διάρκεια της ειρήνης να είναι 50 χρόνια.
ΣΙΚΕΛΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ 415 - 413 π.Χ
ΦΙΛΟΠΟΛΕΜΕΣ ΜΕΡΙΔΕΣ
_ Στις δυο πόλεις επικράτησαν σύντομα οι φιλοπόλεμες μερίδες. Στην Αθήνα, ο Αλκιβιάδης ξεσηκώνει και πείθει τους Αθηναίους να εκστρατεύσουν στη Σικελία . Φιλοδοξία του Αλκιβιάδη ήταν να υποτάξουν όλη τη Σικελία.
Αρχηγοί ορίστηκαν τρεις στρατηγοί : ο Αλκιβιάδης, ο Νικίας και ο Λάμαχος.
Επειδή όμως κατηγόρησαν οι Αθηναίοι τον Αλκιβιάδη για ιερόσυλο, κατέφυγε στη Σπάρτη όπου έδωσε ολέθριες συμβουλές για την Αθήνα. Έτσι, οι Αθηναίοι έπαθαν μεγάλη καταστροφή στις Συρακούσες.
Οι κατηγορίες εναντίον του Αλκιβιάδη και η στάση τουΟ Αλκιβιάδης ενώ ο στόλος είχε φύγει και βρισκόταν στη Σικελία, κατηγορήθηκε ότι μεθυσμένος μαζί με τους φίλους του, τις παραμονές της αναχώρησης του στόλου, ακρωτηρίασε τις ερμαϊκές στήλες (οδοδείκτες στους δρόμους). Η αντίδραση του κόσμου ήταν φοβερή : Η Εκκλησία του Δήμου αποφάσισε να ζητήσει από τον Αλκιβιάδη να γυρίσει στην Αθήνα για να δικαστεί. Αυτός, επειδή φοβήθηκε ότι θα τον καταδίκαζαν σε θάνατο, δεν πήγε στην Αθήνα, αλλά στη Σπάρτη, όπου συμβούλευσε τους Σπαρτιάτες.
Αρχηγοί ορίστηκαν τρεις στρατηγοί : ο Αλκιβιάδης, ο Νικίας και ο Λάμαχος.
Επειδή όμως κατηγόρησαν οι Αθηναίοι τον Αλκιβιάδη για ιερόσυλο, κατέφυγε στη Σπάρτη όπου έδωσε ολέθριες συμβουλές για την Αθήνα. Έτσι, οι Αθηναίοι έπαθαν μεγάλη καταστροφή στις Συρακούσες.
Οι κατηγορίες εναντίον του Αλκιβιάδη και η στάση τουΟ Αλκιβιάδης ενώ ο στόλος είχε φύγει και βρισκόταν στη Σικελία, κατηγορήθηκε ότι μεθυσμένος μαζί με τους φίλους του, τις παραμονές της αναχώρησης του στόλου, ακρωτηρίασε τις ερμαϊκές στήλες (οδοδείκτες στους δρόμους). Η αντίδραση του κόσμου ήταν φοβερή : Η Εκκλησία του Δήμου αποφάσισε να ζητήσει από τον Αλκιβιάδη να γυρίσει στην Αθήνα για να δικαστεί. Αυτός, επειδή φοβήθηκε ότι θα τον καταδίκαζαν σε θάνατο, δεν πήγε στην Αθήνα, αλλά στη Σπάρτη, όπου συμβούλευσε τους Σπαρτιάτες.
ΑΧΑΡΝΗΣ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ

_
ΠλοκήΈνας Αθηναίος αγρότης, ο Δικαιόπολις, απηυδισμένος από τον πόλεμο και το συνεπακόλουθο γεγονός ότι είναι αναγκασμένος να μένει κλεισμένος μέσα στα τείχη της πόλης μακριά από τον αγροτικό του δήμο, είναι αποφασισμένος στην Εκκλησία του Δήμου να επιβάλλει συζήτηση για την σύναψη συνθήκης ειρήνης με τη Σπάρτη. Στη συνέλευση ωστόσο παρελαύνουν καλοπληρωμένοι Αθηναίοι πρέσβεις που μόλις έχουν επιστρέψει από την Περσία και υπόσχονται ανύπαρκτη βοήθεια από το μεγάλο βασιλιά και ο Θέωρος που σέρνει μαζί του έναν πεινασμένο μισθοφορικό στρατό από τη Θράκη· για την ειρήνη ούτε κουβέντα.
Εξάλλου, κάποιος Αμφίθεος, που πρώτος-πρώτος είχε πάρει τον λόγο, υποσχόμενος ότι αν του παρασχεθούν τα αναγκαία εφόδια θα ταξιδέψει στην Σπάρτη και θα συνάψει συνθήκη ειρήνης για την πόλη, είχε εκδιωχθεί σκαιότατα. Αφού ο Δικαιόπολις διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει ελπίδα πραγματοποίησης της επιθυμίας του, καλεί, προτού τελειώσει η συνεδρίαση της εκκλησίας του δήμου τον Αμφίθεο και τον στέλνει στην Σπάρτη, προκειμένου αυτός να συνάψει ιδιωτική συνθήκη ειρήνης μόνο για τον Δικαιόπολη και την οικογένειά του. Ο Αμφίθεος επιστρέφει την στιγμή που κηρύσσεται το τέλος της εκκλησίας, φέρνοντας στον Δικαιόπολη τρία «δείγματα ειρήνης». Οι Αχαρνείς (ο χορός) εξαγριώνονται και είναι έτοιμοι να τον σκοτώσουν, αλλά τον αφήνουν να εκθέσει τα επιχειρήματά του. Ο λόγος του Δικαιόπολη πείθει το ένα ημιχόριο. Ο άλλος μισός Χορός ακόμα εξαγριωμένος, αλλά σε δυσχερή πλέον θέση, καλεί σε βοήθεια τον στρατηγό Λάμαχο. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στον κωμικό ήρωα και τον στρατηγό καταλήγει στην ήττα του δεύτερου και στην μεταστροφή του δεύτερου ημιχορίου. Η κωμωδία τελειώνει με το Δικαιόπολη να έχει κερδίσει βραβείο οινοποσίας, ενώ ο Λάμαχος έχει τραυματιστεί σε μάχη με τον εχθρό.
ΠλοκήΈνας Αθηναίος αγρότης, ο Δικαιόπολις, απηυδισμένος από τον πόλεμο και το συνεπακόλουθο γεγονός ότι είναι αναγκασμένος να μένει κλεισμένος μέσα στα τείχη της πόλης μακριά από τον αγροτικό του δήμο, είναι αποφασισμένος στην Εκκλησία του Δήμου να επιβάλλει συζήτηση για την σύναψη συνθήκης ειρήνης με τη Σπάρτη. Στη συνέλευση ωστόσο παρελαύνουν καλοπληρωμένοι Αθηναίοι πρέσβεις που μόλις έχουν επιστρέψει από την Περσία και υπόσχονται ανύπαρκτη βοήθεια από το μεγάλο βασιλιά και ο Θέωρος που σέρνει μαζί του έναν πεινασμένο μισθοφορικό στρατό από τη Θράκη· για την ειρήνη ούτε κουβέντα.
Εξάλλου, κάποιος Αμφίθεος, που πρώτος-πρώτος είχε πάρει τον λόγο, υποσχόμενος ότι αν του παρασχεθούν τα αναγκαία εφόδια θα ταξιδέψει στην Σπάρτη και θα συνάψει συνθήκη ειρήνης για την πόλη, είχε εκδιωχθεί σκαιότατα. Αφού ο Δικαιόπολις διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει ελπίδα πραγματοποίησης της επιθυμίας του, καλεί, προτού τελειώσει η συνεδρίαση της εκκλησίας του δήμου τον Αμφίθεο και τον στέλνει στην Σπάρτη, προκειμένου αυτός να συνάψει ιδιωτική συνθήκη ειρήνης μόνο για τον Δικαιόπολη και την οικογένειά του. Ο Αμφίθεος επιστρέφει την στιγμή που κηρύσσεται το τέλος της εκκλησίας, φέρνοντας στον Δικαιόπολη τρία «δείγματα ειρήνης». Οι Αχαρνείς (ο χορός) εξαγριώνονται και είναι έτοιμοι να τον σκοτώσουν, αλλά τον αφήνουν να εκθέσει τα επιχειρήματά του. Ο λόγος του Δικαιόπολη πείθει το ένα ημιχόριο. Ο άλλος μισός Χορός ακόμα εξαγριωμένος, αλλά σε δυσχερή πλέον θέση, καλεί σε βοήθεια τον στρατηγό Λάμαχο. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στον κωμικό ήρωα και τον στρατηγό καταλήγει στην ήττα του δεύτερου και στην μεταστροφή του δεύτερου ημιχορίου. Η κωμωδία τελειώνει με το Δικαιόπολη να έχει κερδίσει βραβείο οινοποσίας, ενώ ο Λάμαχος έχει τραυματιστεί σε μάχη με τον εχθρό.
ΔΕΚΕΛΕΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 413 - 404 π.Χ
Οι πέρσες αρχίζουν να παίζουν πάλι ρόλο στο Αιγαίο πέλαγος και να συντηρούν τον πόλεμο Αθή νας - Σπάρτης. Με τη συμβουλή του Αλκιβιάδη, οι Σπαρτιάτες κατέλαβαν τη Δεκέλεια, το φρούριο της Αθήνας που απείχε 20 περίπου χλμ από το κέντρο. Επειδή όμως οι Αθηναίοι κυριαρχούσαν στη θάλασσα, οι Σπαρτιάτες ζητήσαν τη βοήθεια των Περσών για να κατασκευάσουν στόλο.
406π.Χ. νίκη των Αθηναίων σε ναυμαχία στις Αργινούσες
405π.Χ. νίκη των Σπαρτιατών στους Αιγός ποταμούς
404π.Χ. υπογραφή ειρήνης
Σύμφωνα με τους όρους της ειρήνης οι Αθηναίοι υποχρεώθηκαν:
• Να γκρεμίσουν τα Μακρά τείχη και τα τείχη του Πειραιά
• Να παραδώσουν το στόλο τους, εκτός από 12 πλοία
• Να δεχτούν την επιστροφή των εξόριστων ολιγαρχικών στην πόλη
• Να έχουν τους ίδιους εχθρούς και φίλους με τους Σπαρτιάτες και να τους
ακολουθούν στις εκστρατείες τους
_
ΛΟΙΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
ΤΕΛΟΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
|
ΣΙΚΕΛΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ
|
ΣΩΚΡΑΤΗΣ

_
Ένας από τους σοφότερους άνδρες της αρχαιότητας. Γεννήθηκε στην Αθήνα στα 470 π.Χ., και ήταν υιός του γλύπτη Σωφρονίσκου και της μαίας Φαιναρέτης, από το δήμο Αλωπεκής. Στην αρχή δοκίμασε ν’ ακολουθήσει το επάγγελμα του πατέρα του, οι δε Τρεις Χάριτες, άγαλμα που σωζόταν επί Παυσανία, ήταν έργο δικό του. Γρήγορα όμως εγκατέλειψε τη γλυπτική, για ν’ αφοσιωθεί στη φιλοσοφία, στην οποία και αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του, διδάσκοντας, όχι σε σχολείο, αλλά συζητώντας σε κάθε σημείο της πόλεως με ανθρώπους κάθε τάξεως και με κύριο στόχο τα ηθικά, θρησκευτικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα.
Η διαλεκτική ικανότητά του, η λεπτότητά του και η πνευματική πρωτοτυπία του με τον τέλεια ηθικό χαρακτήρα του, προσέλκυαν τους νέους αριστοκράτες με τους οποίους ιδιαίτερα συνδεόταν. Αντίθετα προς του συγχρόνους του σοφιστές, ο Σωκράτης δεν ελάμβανε αμοιβή για τη διδασκαλία του. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο ξεπλήρωσε το καθήκον του προς την πατρίδα, και αγωνίσθηκε με μεγίστη ανδρεία και καρτερία στην Ποτίδαια όπου, και έσωσε τη ζωή του Αλκιβιάδη (432), στο Δήλιο (424) και στην Αμφίπολη (422). Διετέλεσε επιστάτης των Πρυτάνεων και αντιτάχθηκε στην παράνομη ψηφοφορία με την οποία ο δήμος των Αθηναίων καταδίκασε σε θάνατο τους εννέα στρατηγούς, οι οποίοι, αφού νίκησαν στην ναυμαχία των Αργινουσών, αναγκάσθηκαν από την τρικυμία να αφήσουν άταφους τους πεσόντες. Το ίδιο δεν υπάκουσε και στους τριάκοντα τυράννους, που τον διέταξαν να πάει με τέσσερις άλλους να φέρει στην Αθήνα τον Σαλαμίνιο Λέοντα, για να τον θανατώσουν.
Επειδή ο Σωκράτης καταπολεμούσε τις ολέθριες θεωρίες των διαφόρων σοφιστών και κατέκρινε το καθεστώς του δημοκρατικού πολιτεύματος, ονομάζοντας βλακώδη την εκλογή των αρχόντων με κυάμους, δημιούργησε πολλούς εχθρούς, μερικοί από τους οποίους, ως ο Αριστοφάνης, τον συνέχεαν με τους σοφιστές, που τους θεωρούσαν αίτιους των ατυχιών της πόλεως. Έτσι ο σοφός κατηγορήθηκε για ασέβεια από τον πολιτικό Άνυτο, τον ποιητή Μέλητο και το ρήτορα Λύκωνα και, ακόμα, για διαφθορά των νέων. Εισηγητής της κατηγορίας ήταν ο Μέλητος και αυτός τη συνέταξε. Το κείμενο έλεγε: «Αδικεί Σωκράτης ους μεν η πόλις νομίζει θεούς ου νομίζων, έτερα δεν καινά δαιμόνια εισηγούμενος• αδικεί δε και τους νέους διαφθείρων• τίμημα θάνατος». Ο Σωκράτης μπορούσε ν’ αποφύγει την καταδίκη αν δεχόταν ν’ απολογηθεί ή αν εκλιπαρούσε το έλεος των δικαστών, όπως συνηθιζόταν τότε. Όχι μόνο ένα τέτοιο δεν έκανε ο Σωκράτης, αλλά και όταν ο σοφός κηρύχθηκε ένοχος, και συζητείτο, σύμφωνα με το Αττικό Δίκαιο, η επιβλητέα ποινή, ο Σωκράτης αγέρωχος και με θάρρος, δήλωσε ότι του ήταν αδύνατο να διακόψει το έργο της διαπαιδαγωγήσεως των νέων, έργο που μέχρι τώρα έκανε σύμφωνα με τη θέληση του θεού. Η υπερήφανη στάση του Σωκράτη ερέθισε τους δικαστές, και ογδόντα απ’ αυτούς, που πριν είχαν δώσει αθωωτική ψήφο, τώρα ψήφισαν και αυτοί υπέρ της θανατικής ποινής.
Επειδή η εκτέλεση της θανατικής ποινής καθυστέρησε, εξ αιτίας της θεωρίας τη Δήλο, ο Σωκράτης έμεινε τριάντα μέρες στη φυλακή, όπου τον επισκέπτονταν οι φίλοι του, όμως αρνήθηκε επίμονα τη σωτηρία του με απόδραση, που του είχαν προετοιμάσει οι φίλοι του, θεωρώντας αυτήν σαν άτιμη πράξη. Έτσι, ήπιε το κώνειο με αδιάσειστη ηρεμία και θεία έξαρση, φιλοσοφώντας ηρεμότατα ακόμα και κατά την ημέρα του θανάτου του. Γρήγορα οι Αθηναίοι μετανόησαν για το θάνατο του σοφού, και με πολλούς τρόπους τίμησαν τη μνήμη του. Λέγεται μάλιστα ότι, όταν παιζόταν στο θέατρο η τραγωδία του Ευριπίδη, που είχε υπόθεση τον άδικο θάνατο του Παλαμήδη, την ώρα που ο χορός τραγουδούσε, λέγοντας «εκάνετε, εκάνετε, τον πάνσοφον, ω Δαναοί, ταν ουδέν αλγύνουσαν αηδόνα μουσάν, των Ελλήνων τον άριστον», το πλήθος των θεατών ξέσπασε σε κλάματα.
Για το χαρακτήρα του Σωκράτη συμφωνούν όλες οι πηγές. Η εξωτερική του μορφή δεν είχε τίποτα από την ελληνική καλλονή και τον τύπο του φυσιογνωμικά εξελιγμένου Έλληνα. Ήταν άσχημος, με μάτια πεταγμένα έξω, μύτη κοντή και χονδρή με σηκωμένα ρουθούνια, παχιά χείλη, κεφάλι φαλακρό και κοιλιά εξογκωμένη., ψυχικά όμως και πνευματικά ήταν τύπος υπέροχος και διακρινόταν για τη λεπτότητά του, την εξυπνάδα του, την πρωτοτυπία του, το χρηστό ήθος, την εγκράτεια και την αυτάρκειά του για τη γαλήνη και τη φαιδρότητα της ψυχής του και, όπως λέγει ο Πλάτων, ήταν «ο άριστος, ο φρονιμότατος και δικαιότατος των Ελλήνων».
Ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτα και όσα γνωρίζουμε γι’ αυτόν προέρχονται από συγγράμματα του Ξενοφώντα, του Πλάτωνα, και του Αριστοτέλη. Όμως, οι πηγές αυτές παρουσιάζουν διαφορετική κάπως την εικόνα της φιλοσοφίας του Σωκράτη. Ο Ξενοφών δέχεται το Σωκράτη σαν μεταρρυθμιστή της κοινωνίας, οι άλλοι δε, στηριζόμενοι στον Πλάτωνα, τον παριστάνουν κυρίως σαν ηθικοδιδάσκαλο, και άλλοι, τέλος, συμφωνώντας με τον Αριστοτέλη, δέχονται τον Σωκράτη, όχι σαν ηθικοδιδάσκαλο αλλά σαν διαλεκτικό. Η φιλοσοφία του Σωκράτη, στην επιστημονική της μορφή, είναι διαλεκτική, η οποία στην εφαρμογή της πάνω σε συγκεκριμένα πράγματα γίνεται ηθική. Σαν τους σοφιστές, έτσι και ο Σωκράτης, έχει σαν βάση της φιλοσοφίας του όχι τη φύση, αλλά τον άνθρωπο, κατεβάζοντας με αυτό τον τρόπο, ως είπε ο Κικέρων, τη φιλοσοφία από τον ουρανό στη γη.
Ένας από τους σοφότερους άνδρες της αρχαιότητας. Γεννήθηκε στην Αθήνα στα 470 π.Χ., και ήταν υιός του γλύπτη Σωφρονίσκου και της μαίας Φαιναρέτης, από το δήμο Αλωπεκής. Στην αρχή δοκίμασε ν’ ακολουθήσει το επάγγελμα του πατέρα του, οι δε Τρεις Χάριτες, άγαλμα που σωζόταν επί Παυσανία, ήταν έργο δικό του. Γρήγορα όμως εγκατέλειψε τη γλυπτική, για ν’ αφοσιωθεί στη φιλοσοφία, στην οποία και αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του, διδάσκοντας, όχι σε σχολείο, αλλά συζητώντας σε κάθε σημείο της πόλεως με ανθρώπους κάθε τάξεως και με κύριο στόχο τα ηθικά, θρησκευτικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα.
Η διαλεκτική ικανότητά του, η λεπτότητά του και η πνευματική πρωτοτυπία του με τον τέλεια ηθικό χαρακτήρα του, προσέλκυαν τους νέους αριστοκράτες με τους οποίους ιδιαίτερα συνδεόταν. Αντίθετα προς του συγχρόνους του σοφιστές, ο Σωκράτης δεν ελάμβανε αμοιβή για τη διδασκαλία του. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο ξεπλήρωσε το καθήκον του προς την πατρίδα, και αγωνίσθηκε με μεγίστη ανδρεία και καρτερία στην Ποτίδαια όπου, και έσωσε τη ζωή του Αλκιβιάδη (432), στο Δήλιο (424) και στην Αμφίπολη (422). Διετέλεσε επιστάτης των Πρυτάνεων και αντιτάχθηκε στην παράνομη ψηφοφορία με την οποία ο δήμος των Αθηναίων καταδίκασε σε θάνατο τους εννέα στρατηγούς, οι οποίοι, αφού νίκησαν στην ναυμαχία των Αργινουσών, αναγκάσθηκαν από την τρικυμία να αφήσουν άταφους τους πεσόντες. Το ίδιο δεν υπάκουσε και στους τριάκοντα τυράννους, που τον διέταξαν να πάει με τέσσερις άλλους να φέρει στην Αθήνα τον Σαλαμίνιο Λέοντα, για να τον θανατώσουν.
Επειδή ο Σωκράτης καταπολεμούσε τις ολέθριες θεωρίες των διαφόρων σοφιστών και κατέκρινε το καθεστώς του δημοκρατικού πολιτεύματος, ονομάζοντας βλακώδη την εκλογή των αρχόντων με κυάμους, δημιούργησε πολλούς εχθρούς, μερικοί από τους οποίους, ως ο Αριστοφάνης, τον συνέχεαν με τους σοφιστές, που τους θεωρούσαν αίτιους των ατυχιών της πόλεως. Έτσι ο σοφός κατηγορήθηκε για ασέβεια από τον πολιτικό Άνυτο, τον ποιητή Μέλητο και το ρήτορα Λύκωνα και, ακόμα, για διαφθορά των νέων. Εισηγητής της κατηγορίας ήταν ο Μέλητος και αυτός τη συνέταξε. Το κείμενο έλεγε: «Αδικεί Σωκράτης ους μεν η πόλις νομίζει θεούς ου νομίζων, έτερα δεν καινά δαιμόνια εισηγούμενος• αδικεί δε και τους νέους διαφθείρων• τίμημα θάνατος». Ο Σωκράτης μπορούσε ν’ αποφύγει την καταδίκη αν δεχόταν ν’ απολογηθεί ή αν εκλιπαρούσε το έλεος των δικαστών, όπως συνηθιζόταν τότε. Όχι μόνο ένα τέτοιο δεν έκανε ο Σωκράτης, αλλά και όταν ο σοφός κηρύχθηκε ένοχος, και συζητείτο, σύμφωνα με το Αττικό Δίκαιο, η επιβλητέα ποινή, ο Σωκράτης αγέρωχος και με θάρρος, δήλωσε ότι του ήταν αδύνατο να διακόψει το έργο της διαπαιδαγωγήσεως των νέων, έργο που μέχρι τώρα έκανε σύμφωνα με τη θέληση του θεού. Η υπερήφανη στάση του Σωκράτη ερέθισε τους δικαστές, και ογδόντα απ’ αυτούς, που πριν είχαν δώσει αθωωτική ψήφο, τώρα ψήφισαν και αυτοί υπέρ της θανατικής ποινής.
Επειδή η εκτέλεση της θανατικής ποινής καθυστέρησε, εξ αιτίας της θεωρίας τη Δήλο, ο Σωκράτης έμεινε τριάντα μέρες στη φυλακή, όπου τον επισκέπτονταν οι φίλοι του, όμως αρνήθηκε επίμονα τη σωτηρία του με απόδραση, που του είχαν προετοιμάσει οι φίλοι του, θεωρώντας αυτήν σαν άτιμη πράξη. Έτσι, ήπιε το κώνειο με αδιάσειστη ηρεμία και θεία έξαρση, φιλοσοφώντας ηρεμότατα ακόμα και κατά την ημέρα του θανάτου του. Γρήγορα οι Αθηναίοι μετανόησαν για το θάνατο του σοφού, και με πολλούς τρόπους τίμησαν τη μνήμη του. Λέγεται μάλιστα ότι, όταν παιζόταν στο θέατρο η τραγωδία του Ευριπίδη, που είχε υπόθεση τον άδικο θάνατο του Παλαμήδη, την ώρα που ο χορός τραγουδούσε, λέγοντας «εκάνετε, εκάνετε, τον πάνσοφον, ω Δαναοί, ταν ουδέν αλγύνουσαν αηδόνα μουσάν, των Ελλήνων τον άριστον», το πλήθος των θεατών ξέσπασε σε κλάματα.
Για το χαρακτήρα του Σωκράτη συμφωνούν όλες οι πηγές. Η εξωτερική του μορφή δεν είχε τίποτα από την ελληνική καλλονή και τον τύπο του φυσιογνωμικά εξελιγμένου Έλληνα. Ήταν άσχημος, με μάτια πεταγμένα έξω, μύτη κοντή και χονδρή με σηκωμένα ρουθούνια, παχιά χείλη, κεφάλι φαλακρό και κοιλιά εξογκωμένη., ψυχικά όμως και πνευματικά ήταν τύπος υπέροχος και διακρινόταν για τη λεπτότητά του, την εξυπνάδα του, την πρωτοτυπία του, το χρηστό ήθος, την εγκράτεια και την αυτάρκειά του για τη γαλήνη και τη φαιδρότητα της ψυχής του και, όπως λέγει ο Πλάτων, ήταν «ο άριστος, ο φρονιμότατος και δικαιότατος των Ελλήνων».
Ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτα και όσα γνωρίζουμε γι’ αυτόν προέρχονται από συγγράμματα του Ξενοφώντα, του Πλάτωνα, και του Αριστοτέλη. Όμως, οι πηγές αυτές παρουσιάζουν διαφορετική κάπως την εικόνα της φιλοσοφίας του Σωκράτη. Ο Ξενοφών δέχεται το Σωκράτη σαν μεταρρυθμιστή της κοινωνίας, οι άλλοι δε, στηριζόμενοι στον Πλάτωνα, τον παριστάνουν κυρίως σαν ηθικοδιδάσκαλο, και άλλοι, τέλος, συμφωνώντας με τον Αριστοτέλη, δέχονται τον Σωκράτη, όχι σαν ηθικοδιδάσκαλο αλλά σαν διαλεκτικό. Η φιλοσοφία του Σωκράτη, στην επιστημονική της μορφή, είναι διαλεκτική, η οποία στην εφαρμογή της πάνω σε συγκεκριμένα πράγματα γίνεται ηθική. Σαν τους σοφιστές, έτσι και ο Σωκράτης, έχει σαν βάση της φιλοσοφίας του όχι τη φύση, αλλά τον άνθρωπο, κατεβάζοντας με αυτό τον τρόπο, ως είπε ο Κικέρων, τη φιλοσοφία από τον ουρανό στη γη.
ΑΝΑΒΙΩΝΕΙ Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ

_
Στο εδώλιο του κατηγορουμένου θα καθήσει ο Σωκράτης 2.500 χρόνια μετά την καταδίκη του σε θάνατο. Υπό το πρίσμα της επικρατούσας αντίληψης για τη δικαιοσύνη και με οδηγό τις ιστορικές πηγές, ο έλληνας φιλόσοφος θα βρεθεί ενώπιον έντεκα δικαστών και νομικών από χώρες όπως η Ελλάδα, η Βρετανία, η Γαλλία, η Ελβετία, η Γερμανία, οι ΗΠΑ. Η αναπαράσταση της ιστορικής δίκης του Σωκράτη πραγματοποιείται απόψε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών ως μια απόπειρα να επανεξεταστεί η υπόθεση της αθώωσης ή της ενοχοποίησής του και να διερευνηθούν τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα πίσω από τις κατηγορίες. Το 399 π.Χ. ο Σωκράτης οδηγήθηκε σε δίκη ενώπιον 500 αθηναίων πολιτών με τις κατηγορίες της ασέβειας προς τους θεούς και της διαφθοράς των νέων και καταδικάστηκε σε θάνατο. Το κοινό της Στέγης θα αποφασίσει απόψε πια για την τύχη του. Μόνο που αυτήν τη φορά η δίκη θα προβληθεί και μέσω της ιστοσελίδας http://www.sgt.gr/dikisocrati.
Η αναπαράσταση της δίκης πραγματοποιήθηκε πέρυσι, με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ωνάση, στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Νέας Υόρκης, το οποίο τελικά τον αθώωσε. Εκεί ακούστηκαν συναρπαστικές αγορεύσεις μαζί με κατηγορίες αλλά και υποστηρικτικές φωνές, όπως εκείνη της Λορέτα Πρέσκα: «Η Αθήνα αγκάλιασε την ελευθερία του λόγου. Ο Σωκράτης δεν ήταν που εξέφραζε ανοιχτά τις απόψεις του;». Στην Αθήνα, η δίκη θα πραγματοποιηθεί στην ελληνική, αγγλική και γαλλική γλώσσα με ταυτόχρονη μετάφραση.
Δικαστές είναι οι: λόρδος Ρίτσαρντ Αϊκενς, Σοφί - Καρολίν ντε Μαρτζερί, Πιερ Ντελβόλβ, Στεφάν Γκας, δρ Γκιούζεπ Νάι, Λορέτα Πρέσκα, Αννα Ψαρούδα - Μπενάκη, Βασίλειος Ρήγας, σερ Στίβεν Σέντλεϊ, Φρανσουά Τερ, Χαρμ Πέτερ Βέστερμαν. Υπέρ του φιλοσόφου τάσσονται οι Μάικλ Μπελόφ, Πάρτικ Σάιμον. Υπέρ των Αθηναίων οι καθηγητής Ηλίας Αναγνωστόπουλος και δρ Αντώνης Παπαδημητρίου.
Στο εδώλιο του κατηγορουμένου θα καθήσει ο Σωκράτης 2.500 χρόνια μετά την καταδίκη του σε θάνατο. Υπό το πρίσμα της επικρατούσας αντίληψης για τη δικαιοσύνη και με οδηγό τις ιστορικές πηγές, ο έλληνας φιλόσοφος θα βρεθεί ενώπιον έντεκα δικαστών και νομικών από χώρες όπως η Ελλάδα, η Βρετανία, η Γαλλία, η Ελβετία, η Γερμανία, οι ΗΠΑ. Η αναπαράσταση της ιστορικής δίκης του Σωκράτη πραγματοποιείται απόψε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών ως μια απόπειρα να επανεξεταστεί η υπόθεση της αθώωσης ή της ενοχοποίησής του και να διερευνηθούν τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα πίσω από τις κατηγορίες. Το 399 π.Χ. ο Σωκράτης οδηγήθηκε σε δίκη ενώπιον 500 αθηναίων πολιτών με τις κατηγορίες της ασέβειας προς τους θεούς και της διαφθοράς των νέων και καταδικάστηκε σε θάνατο. Το κοινό της Στέγης θα αποφασίσει απόψε πια για την τύχη του. Μόνο που αυτήν τη φορά η δίκη θα προβληθεί και μέσω της ιστοσελίδας http://www.sgt.gr/dikisocrati.
Η αναπαράσταση της δίκης πραγματοποιήθηκε πέρυσι, με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ωνάση, στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Νέας Υόρκης, το οποίο τελικά τον αθώωσε. Εκεί ακούστηκαν συναρπαστικές αγορεύσεις μαζί με κατηγορίες αλλά και υποστηρικτικές φωνές, όπως εκείνη της Λορέτα Πρέσκα: «Η Αθήνα αγκάλιασε την ελευθερία του λόγου. Ο Σωκράτης δεν ήταν που εξέφραζε ανοιχτά τις απόψεις του;». Στην Αθήνα, η δίκη θα πραγματοποιηθεί στην ελληνική, αγγλική και γαλλική γλώσσα με ταυτόχρονη μετάφραση.
Δικαστές είναι οι: λόρδος Ρίτσαρντ Αϊκενς, Σοφί - Καρολίν ντε Μαρτζερί, Πιερ Ντελβόλβ, Στεφάν Γκας, δρ Γκιούζεπ Νάι, Λορέτα Πρέσκα, Αννα Ψαρούδα - Μπενάκη, Βασίλειος Ρήγας, σερ Στίβεν Σέντλεϊ, Φρανσουά Τερ, Χαρμ Πέτερ Βέστερμαν. Υπέρ του φιλοσόφου τάσσονται οι Μάικλ Μπελόφ, Πάρτικ Σάιμον. Υπέρ των Αθηναίων οι καθηγητής Ηλίας Αναγνωστόπουλος και δρ Αντώνης Παπαδημητρίου.
ΑΘΩΟΣ Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ

_
Το 399
π.Χ., ο Σωκράτης αντιμετωπίζει στην Αθήνα τις κατηγορίες ότι δεν
σέβεται τους θεούς της πόλης, ότι εισάγει καινά δαιμόνια και ότι
διαφθείρει τους νέους της πόλης. Δικάζεται από το Δικαστήριο της Ηλιαίας
που αποτελείται από 500 Αθηναίους πολίτες.
Περίπου 2.500 χρόνια αργότερα διακεκριμένοι ανώτατοι δικαστές και νομικοί από την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. συγκεντρώνονται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών για να επαναλάβουν την ιστορική δίκη του Σωκράτη. Βασισμένη σε ιστορικές και σύγχρονες πηγές και μελέτες αλλά συγχρόνως προσαρμοσμένη στο κλίμα των σημερινών δημοσίων συζητήσεων, η εκδήλωση διερευνά τα ευρεία πολιτικά και φιλοσοφικά ζητήματα που διέπουν τις κατηγορίες κατά του Σωκράτη και κυρίως δίνει το έναυσμα για αναστοχασμό σημαντικών σημερινών ζητημάτων. Οι δικαστές αλλά και το κοινό καλούνται να απαντήσουν αν ο Σωκράτης ήταν τελικά αθώος ή ένοχος.
**********************************************************************************
ΥΠΕΡ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ή ΥΠΕΡ ΑΘΗΝΑΙΩΝ;
Ετυμηγορία δικαστών:
5 υπέρ Σωκράτους και 5 υπέρ Αθηναίων.
Ετυμηγορία κοινού της αίθουσας:
584 υπέρ Σωκράτους και 282 υπέρ Αθηναίων.
Περίπου 2.500 χρόνια αργότερα διακεκριμένοι ανώτατοι δικαστές και νομικοί από την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. συγκεντρώνονται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών για να επαναλάβουν την ιστορική δίκη του Σωκράτη. Βασισμένη σε ιστορικές και σύγχρονες πηγές και μελέτες αλλά συγχρόνως προσαρμοσμένη στο κλίμα των σημερινών δημοσίων συζητήσεων, η εκδήλωση διερευνά τα ευρεία πολιτικά και φιλοσοφικά ζητήματα που διέπουν τις κατηγορίες κατά του Σωκράτη και κυρίως δίνει το έναυσμα για αναστοχασμό σημαντικών σημερινών ζητημάτων. Οι δικαστές αλλά και το κοινό καλούνται να απαντήσουν αν ο Σωκράτης ήταν τελικά αθώος ή ένοχος.
**********************************************************************************
ΥΠΕΡ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ή ΥΠΕΡ ΑΘΗΝΑΙΩΝ;
Ετυμηγορία δικαστών:
5 υπέρ Σωκράτους και 5 υπέρ Αθηναίων.
Ετυμηγορία κοινού της αίθουσας:
584 υπέρ Σωκράτους και 282 υπέρ Αθηναίων.